- Chương I. CHÁNH KIẾN – Giới thiệu
- Chương II. RÈN LUYỆN CÁ NHÂN – Giới thiệu 63
- Chương III. ĐỐI TRỊ SÂN HẬN - Giới thiệu
- Chương IV. CHÁNH NGỮ
- Chương V. TÌNH BẠN TỐT ĐẸP – Giới thiệu
- Chương VI. LỢI LẠC CHO MÌNH và LỢI LẠC CHO NGƯỜI KHÁC - Giới thiệu
- Chương VII. CỘNG ĐỒNG THÀNH LẬP CÓ CHỦ ĐÍCH - Giới thiệu
- Chương VIII. TRANH CHẤP
- Chương IX. GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP
- Chương X. THIẾT LẬP MỘT XÃ HỘI CÔNG BẰNG
- LỜI KẾT
5. NHỮNG NGƯỜI MÙ VÀ CON VOI
Một thời Thế Tôn đang cư ngụ tại thành Xá Vệ (Sāvatthi) ở Rừng Kỳ Đà (Jeta’s Grove) thuộc Vườn Cấp-Cô-Độc ( Anathanpindika’s Park). Lúc bấy giờ, một số các sa môn, Bà-la-môn, và các du sĩ ngoại đạo cũng đang cư ngụ trong thành Xá-Vệ. Họ có những quan điểm, đức tin và ý kiến khác nhau, và họ tuyên truyền những quan điểm khác nhau. Rồi họ gây gỗ, tranh cãi, tranh chấp và làm tổn thương nhau bằng những lời nói bén nhọn như mũi tên, họ nói rằng, “Pháp là như thế này, Pháp không phải như thế kia! Pháp không phải như thế này, Pháp là như thế kia !”
Rồi một số Tỷ-kheo đi vào thành Xá-Vệ để khất thực. Khi trở về, sau khi thọ thực xong, các vị Tỷ-kheo đến bên Thế Tôn, đảnh lễ Ngài, ngồi xuống một bên, và bạch Thế Tôn về những gì họ đã thấy . Thế Tôn dạy rằng:
- Này các Tỷ-kheo, những du sĩ ngoại đạo là những người mù không có mắt. Họ không biết những gì lợi ích và những gì gây tổn hại. Họ không biết Pháp là gì và những gì không phải là Pháp, vì thế họ gây gỗ và tranh cãi nhau.
Này các Tỷ-kheo, xưa kia, có một vị vua ở thành Xá-Vệ bảo một người tùy tùng đi gom tất cả những người mù bẩm sinh trong thành phố này về một chỗ. Sau khi người ấy làm xong việc này, nhà vua bảo người ấy đem một con voi đến với đám người mù. Với một vài người mù, ông này cho họ sờ cái đầu voi, với một vài người khác, ông ta cho sờ cái tai voi, với vài người khác nữa , ông ta cho sờ cái ngà voi, vòi voi, thân voi, chân voi, phần lưng voi, cái đuôi, hay chùm lông cuối đuôi voi. Và ông ta nói với mỗi nhóm người mù rằng, ‘Đây là con voi.’
Khi ông ấy trình lại với nhà vua những gì ông đã làm, nhà vua đi đến đám người mù và bảo họ, ‘Hãy nói cho trẫm biết con voi giống cái gì ? ’
Những người được sờ cái đầu voi tâu rằng, ‘’ Tâu Đại vương, con voi giống như một cái vại nước.’ Những người được sờ cái tai voi thì tâu rằng,’’ Tâu đại vương, con voi giống như cái rá sàng lúa gạo’. Những người được sờ cái ngà voi thì tâu,’’ Tâu đại vương, con voi giống như cái lưỡi cày.’ Những người được sờ vòi voi thì tâu, ‘ Tâu đại vương, con voi giống như cây cày.’ Những người được sờ lưng voi thì tâu,’’ Tâu đại vương, con voi giống như một kho chứa đồ.’ Và cứ như thế, mỗi nhóm mô tả con voi theo phần thân thể voi mà họ đã được sờ.
Rồi họ nói , ‘ Con voi là như thế này, con voi không phải như thế kia ! Con voi không phải như thế này, con voi như thế kia!’’ Rồi họ dùng nắm tay để đánh nhau. Và nhà vua thấy vui thích. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, các du sĩ ngoại đạo là những người mù, không có mắt, vì vậy họ gây gỗ , tranh cãi, tranh chấp và làm tổn thương nhau bằng những lời nói bén nhọn như mũi tên .
( Kinh Udāna 6:4; tr.67-69 )