15. Phẩm Thập-trụ

KINH HOA NGHIÊM
Hán Dịch: Đại-Sư Thật-Xoa-Nan-Đà
Việt Dịch: HT Thích Trí Tịnh
Phật Học Viện quốc Tế Xuất Bản PL 2527 – 1983

Lúc bấy giờ Pháp-Huệ Bồ-Tát thừa oai-lực của Phật, nhập Bồ-Tát vô-lượng phương tiện tam-muội.

Do sức tam-muội, ngoài ngàn phật-sát vi-trần-số thế-giới ở mười-phương, có ngàn phật-sát vi-trần-số Phật đều đồng hiệu là Pháp-Huệ và đồng hiện đến bảo Pháp-Huệ Bồ-Tát rằng:
 'Lành thay! Lành thay! Thiện-nam-tử! Ông hay nhập Bồ-Tát Vô-Lượng phương-tiện tam-muội này.
 Thiện-nam-tử ! Trong mười-phương, ở mỗi phương đều có ngàn phật-sát vi-trần-số chư Phật đều dùng thần-lực đồng gia-hộ ông.
 Lại nguyện-lực và thần-lực của đức Tỳ-Lô-Giá-Na Như-Lai đây, cùng năng-lực thiện-căn của ông đã tu, nhập tam-muội này, khiến ông thuyết pháp, vì để tăng-trưởng Phật-trí, vì thâm nhập pháp-giới, vì khéo rõ chúng-sanh-giới, vì sở nhập vô-ngại, vì sở hành vô-chướng, vì được vô-đẳng phương-tiện, vì nhập nhứt-thiết-trí-tánh, vì giác tất cả pháp, vì biết tất cả căn, vì hay thọ-trì diễn-thuyết tất cả pháp; chính là phát khởi mười bực trụ của Bồ-Tát.
 Thiện-nam-tử! Ông nên thừa thần-lực của Phật mà diễn-thuyết pháp thập trụ ấy!'
 Lúc đó chư Phật liền ban cho Pháp-Huệ Bồ-Tát trí vô-ngại, trí vô-trước, trí vô-đoạn, trí vô-si, trí vô-dị, trí vô-thất, trí vô-lượng, trí vô-thắng, trí vô-giải-đãi, trí vô-đoạt. Tại sao vậy? Vì năng-lực của tam-muội này pháp-nhĩ như vậy.
 Chư Phật đều đưa tay hữu xoa đảnh của Pháp-Huệ Bồ-Tát.
 Pháp-Huệ Bồ-Tát liền xuất định nói với chư Bồ-Tát rằng:
 'Chư Phật-tử! Trụ-xứ của Bồ-Tát rộng lớn đồng với hư-không-giới.
 Phật-tử! Bồ-Tát trụ nơi nhà tam-thế chư Phật.
 Nay tôi sẽ nói về chỗ trụ của Bồ-Tát ấy.
 Chư Phật-tử! Chỗ trụ của Bồ-Tát có mười bực mà tam-thế chư Phật đã nói, sẽ nói và hiện đương nói.
 Đây là mười bực trụ: Sơ-phát-tâm-trụ, Trị-địa-trụ, Tu-hành-trụ, Sanh-quý-trụ, Cụ-túc phương-tiện-trụ, Chánh-tâm-trụ, Bất-thối-trụ, Đồng-chơn-trụ, Pháp-vương-tử-trụ, Quán-đảnh-trụ.
 Chư Phật-tử! Thế nào là Bồ-Tát phát-tâm-trụ?
 Vị Bồ-Tát này thấy Phật hình dung đoan-nghiêm xinh đẹp có oai-lực lớn, hoặc thấy thần-túc, hoặc nghe thọ-ký, hoặc nghe giảng dạy, hoặc thấy chúng-sanh chịu những sự quá khổ, hoặc nghe phật-pháp rộng lớn của Như-Lai mà phát bồ-đề-tâm, cầu nhứt-thiết-trí.
 Vị Bồ-Tát này duyên mười pháp khó được mà phát tâm. Đây là mười pháp khó được:
 Trí biết rõ thị-xứ phi-xứ, trí biết rõ thiện-ác nghiệp báo, trí biết rõ căn tánh thắng-liệt, trí biết rõ các loại tri giải sai-biệt, trí biết rõ các cảnh-giới sai-biệt, trí biết rõ tất cả chí-xứ-đạo, trí biết rõ các thiền giải-thoát tam-muội, trí túc-mạng vô-ngại, trí thiên-nhãn vô-ngại, trí tam-thế lậu-tận.
 Chư Phật-tử! Vị Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp. Đây là mười pháp:
 Siêng cúng-dường Phật, thích ở sanh-tử, chủ-trương dìu dắt thế-gian khiến trừ ác nghiệp, thường đem pháp thắng-diệu dạy bảo, ca ngợI pháp vô-thượng, học công-đức của Phật, sanh ở trước Phật luôn được nhiếp thọ, phương-tiện diễn nói tam-muội tịch-tịnh, ngợi khen xa lìa sanh-tử luân-hồi, làm chỗ quy-y cho chúng-sanh đang bị khổ.
 Vì sao phải khuyên học mười pháp này. Vì muốn vị Bồ-Tát này, ở trong phật-pháp, tâm thêm rộng lớn, có nghe được pháp liền tự hiểu, chẳng do người khác dạy.
 Chư Phật-tử! Thế nào là bực Bồ-Tát trị-địa-trụ?
 Vị Bồ-Tát này đối với chúng-sanh phát mười thứ tâm:
 Tâm-lợi-ích, tâm đại-bi, tâm an-lạc, tâm an-trụ, tâm lân-mẫn, tâm nhiếp-thọ, tâm thủ-hộ, tâm đồng với mình, tâm làm thầy, tâm làm đạo-sư.
 Chư Phật-tử! nên khuyên vị Bồ-Tát này học mười thứ pháp:
 Tụng tập học rộng, rảnh rang tịch-tịnh, gần thiện tri-thức, nói lời hòa vui, nói tất biết-thời, lòng không khiếp sợ, rõ thấu các nghĩa, tu hành đúng pháp, xa lìa ngu-mê, an-trụ bất-động.
 Do học mười pháp trên đây, vị Bồ-Tát này đối với chúng-sanh, thêm lớn đại-bi, có được nghe pháp liền tự hiểu chẳng do người khác dạy.
 Chư Phật-tử! Thế nào là Bồ-Tát tự-tại hành-trụ?
 Vị Bồ-Tát này dùng mười hạnh để quan-sát tất cả pháp:
 Quán tất cả pháp vô-thường, tất cả pháp khổ, tất cả pháp không, tất cả pháp vô-ngã, tất cả pháp vô-tác, tất cả pháp vô-vị, tất cả pháp bất-như-danh, tất cả pháp vô-xứ-sở, tất cả pháp rời phân-biệt, tất cả pháp không kiên thiệt.
 Chư Phật-tử! Vị Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp:
 Quan-sát chúng-sanh giới, pháp-giới, thế-giới, quan-sát địa-giới, thủy-giới, hỏa-giới, phong-giới, quan-sát dục-giới, sắc-giới, vô-sắc-giới. Vì muốn vị Bồ-Tát này được trí huệ sáng tỏ, có được nghe pháp liền tự hiểu, chẳng do người khác dạy.
 Chư Phật-tử! Thế nào là Bồ-Tát sanh-quý-trụ?
 Vị Bồ-Tát này từ thánh-giáo sanh, thành-tựu mười pháp: Trọn chẳng thối chuyển nơi Phật-đạo, sanh lòng tin sâu thanh-tịnh, khéo quan-sát pháp, rõ biết chúng-sanh, quốc-độ, thế-giới, nghiệp-hạnh, quả-báo, sanh-tử, niết-bàn.
 Chư Phật-tử! Vị Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp:
 Rõ biết tất cả phật-pháp thời quá-khứ, thời vị-lai, thời hiện-tại; tu tập tất cả phật-pháp thời quá-khứ, vị-lai, hiện-tại; viên-mãn tất cả phật-pháp quá-khứ, vị-lai, hiện tại; biết rõ tất cả Phật bình-đẳng. Đây là vì muốn cho vị Bồ-Tát này được thăng tiến, nơi trong tam-thế tâm được bình-đẳng, có được nghe pháp liền tự hiểu, chẳng do người khác dạy.
 Chư Phật-tử! Thế nào là Bồ-Tát cụ-túc phương-tiện-trụ?
 Vị Bồ-Tát này trọn đủ mười pháp:
 Căn lành tu tập đều vì cứu hộ tất cả chúng-sanh, lợi ích tất cả chúng-sanh, an-lạc tất cả chúng-sanh, ai-mẫn tất cả chúng-sanh, độ-thoát tất cả chúng-sanh, khiến tất cả chúng-sanh lìa những tai nạn, khiến tất cả chúng-sanh thoát khổ sanh-tử, khiến tất cả chúng-sanh phát-sanh tịnh-tín, khiến tất cả chúng-sanh đều được điều-phục, khiến tất cả chúng-sanh đều chứng niết-bàn.
 Chư Phật-tử! Vị Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp: Biết chúng-sanh vô-biên, vô-lượng, vô-số, biết chúng-sanh bất-tư-nghị, vô-lượng-sắc, bất-khả-lượng, biết chúng-sanh không, vô-sở-tác, vô-sở-hữu, vô-tự-tánh.
 Vì muốn vị Bồ-Tát này, tâm lại càng tăng-thắng hơn không bị nhiễm trước, có được nghe pháp liền tự hiểu, chẳng do người khác dạy.
 Chư Phật-tử! Thế nào là Bồ-Tát chánh-tâm-trụ?
 Vị Bồ-Tát này nghe mười pháp tâm định chẳng động:
 Nghe khen Phật hay chê Phật, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.

Nghe khen pháp hay chê pháp, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.

Nghe khen Bồ-Tát hay chê Bồ-Tát, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.

Nghe khen hay chê công-hạnh của vị Bồ-Tát, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.

Nghe nói chúng-sanh hữu-lượng hay vô-lượng, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.

Nghe nói chúng-sanh hữu-cấu hay vô-cấu, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.

Nghe nói chúng-sanh dễ độ hay khó độ, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.

Nghe nói pháp-giới hữu-lượng hay vô-lượng, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.

Nghe nói pháp-giới có thành có hoại, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.

Nghe nói phật-pháp hoặc có hoặc không, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.
 Chư Phật-tử! Vị Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp: Tất cả pháp vô-tướng, tất cả pháp vô-thể, tất cả pháp chẳng thể tự-tại, tất cả pháp vô-sở-hữu, tất cả pháp không chơn-thiệt, tất cả pháp không, tất cả pháp vô-tánh, tất cả pháp như huyễn, tất cả pháp như mộng, tất cả pháp vô-phân-biệt.
 Vì muốn vị Bồ-Tát này tâm lại càng thêm tăng-tiến được chẳng thối chuyển vô-sanh-pháp-nhãn.

Có được nghe pháp liền tự hiểu chẳng do người khác dạy.
 Chư Phật-tử! Thế nào là Bồ-Tát bất thối-trụ?
 Vị Bồ-Tát này nghe mười pháp kiên-cố bất-thối:
 Nghe có Phật hay không có Phật, nghe có pháp hay không pháp, nghe có Bồ-Tát hay không Bồ-Tát, nghe có Bồ-Tát hạnh hay không Bồ-Tát hạnh, nghe có Bồ-Tát tu hành được xuất-ly hay chẳng xuất-ly, nghe quá-khứ có Phật hay không Phật, nghe vị-lai có Phật hay không Phật, nghe hiện-tại có Phật hay không Phật, nghe Phật trí hữu-tận hay vô-tận, nghe tam-thế là một tướng hay chẳng phải một tướng, đối với trong phật-pháp tâm đều chẳng thối chuyển cả.
 Chư Phật-tử! Vị Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp quảng đại:
 Nói một chính là nhiều, nói nhiều chính là một; văn tùy nơi nghĩa, nghĩa tùy nơi văn, chẳng có chính là có, có chính là chẳng phải có, vô-tướng chính là tướng, tướng chính là vô-tướng, vô-tánh chính là tánh, tánh chính là vô-tánh.
 Vì muốn khiến vị Bồ-Tát này tăng-tiến, nơi tất cả pháp khéo hay xuất-ly, có được nghe pháp liền tự hiểu chẳng do người khác dạy.
 Chư Phật-tử! Thế nào là Bồ-Tát đồng-chơn-trụ?
 Vị Bồ-Tát này trụ mười hạnh nghiệp: Thân-hạnh không lỗi, ngữ-hạnh không lỗi, ý-hạnh không lỗi, tùy ý thọ sanh, biết chúng-sanh các thứ dục, biết chúng-sanh các thứ tri-giải, biết chúng-sanh các thứ cảnh-giới, biết chúng-sanh các thứ nghiệp, biết thế-giới thành hoại, thần-túc tự-tại vô-ngại.
 Chư Phật-tử! Vị Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp: Biết tất cả phật-sát, động tất cả phật-sát, trì tất cả phật-sát, quán tất cả phật-sát, đến tất cả phật-sát, du-hành vô-số thế-giới, lãnh-thọ vô-số phật-pháp, hiện thân biến-hóa tự-tại, nói ra tiếng quảng-đại biến mãn, trong một sát-na thừa sự cúng-dường vô-số Phật.
 Vì muốn vị Bồ-Tát này tăng-tiến, hay được thiện-xảo đối với tất cả pháp, có được nghe pháp liền tự hiểu chẳng do người khác dạy.
 Chư Phật-tử! Thế nào là Bồ-Tát pháp-vương-tử-trụ?
 Vị Bồ-Tát này khéo biết mười pháp: Khéo biết chúng-sanh thọ sanh, khéo biết phiền-não hiện khởi, khéo biết tập-khí tương-tục, khéo biết chỗ làm phương-tiện, khéo biết vô-lượng-pháp, khéo biết các oai-nghi, khéo biết thế-giới sai biệt, khéo biết những việc của thế-gian trước, thời-gian sau, khéo biết diễn thuyết thế đế, khéo biết diễn thuyết đệ-nhứt-nghĩa.
 Chư Phật-tử! Vị Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp: Pháp-Vương xứ thiện-xảo, Pháp-Vương xứ quỷ-độ, Pháp-Vương xứ cung-điện, Pháp-Vương xứ thu-nhập, Pháp-Vương xứ quan-sát, Pháp-Vương xứ quán-đảnh, Pháp-Vương lực-trì, Pháp-Vương vô-úy, Pháp-Vương minh-tẩm, Pháp-Vương tán thán.
 Vì muốn khiến vị Bồ-Tát này tăng tiến tâm không chướng-ngại, có được nghe pháp liền tự hiểu chẳng do người khác dạy.
 Chư Phật-tử! Thế nào là Bồ-Tát quán-đảnh-trụ?
 Vị Bồ-Tát này được thành-tựu mười thứ trí:  Chấn-động vô-số thế-giới, chiếu diệu vô-số thế-giới, trụ-trì vô-số thế-giới, qua đến vô-số thế-giới, nghiêm-tịnh vô-số thế-giới, khai-thị vô-số chúng-sanh, quan-sát vô-số chúng-sanh, biết căn-tánh của vô-số chúng-sanh, khiến vô-số chúng-sanh thu nhập, khiến vô-số chúng-sanh điều-phục.
 Vị Bồ-Tát này thân và thân-nghiệp, thần-thông biến hiện, quá-khứ trí, vị-lai trí, hiện-tại trí, thành-tựu phật-độ tâm cảnh-giới, trí cảnh-giới, tất cả đều chẳng thể biết được, nhẫn đến Pháp-Vương-Tử Bồ-Tát cũng chẳng biết được.
 Vị Bồ-Tát này nên khuyên học mười thứ trí của Như-Lai:
 Tam-thế-trí, phật-pháp-trí, pháp-giới vô-ngại-trí, phật-giới vô-biên-trí, sung-mãn nhứt-thiết thế-giới-trí, phổ-chiếu nhứt-thiết thế-giới-trí, trụ-trì nhứt-thiết thế-giới-trí, tri nhứt-thiết chúng-sanh-trí, tri nhứt-thiết pháp trí, tri vô-biên chư Phật trí.
 Vì muốn khiến vị Bồ-Tát này tăng trưởng nhứt-thiết chủng-trí, có được nghe pháp liền tự hiểu, chẳng do người khác dạy.
 Lúc bấy giờ, do thần-lực của đức Phật trong mười phương, mỗi phương đều một vạn phật-sát vi-trần-số thế-giới sáu thứ chấn-động. Mưa thiên-hoa, tràng-hoa, thiên mạt-hương, thiên tạp-hương, thiên bửu-y, thiên bửu-vân, thiên trang-nghiêm cụ. Những kỹ-nhạc trời tự-nhiên hòa tấu. Phóng thiên quang-minh và âm thinh vi-diệu.
 Như ở thế-giới này, thập-phương thế-giới, nơi điện Thiên-Đế-Thích nói pháp thập-trụ và hiện thần-biến cũng như vậy cả.
 Lại do thần lực của Phật, mười phương đều có một vạn phật-sát vi-trần-số Bồ-Tát đến nơi đây và đồng nói rằng: 'Lành thay! Lành thay! Này Phật-tử! Ngài khéo nói pháp này.
 Chúng tôi đồng tên Pháp-Huệ, quốc-độ đồng hiệu Pháp-Vân, Như-Lai ở các cõi đó đều hiệu Diệu-Pháp.

Nơi pháp-hội của Thế-Tôn chúng tôi cũng giảng thuyết thập-trụ, câu văn nghĩa lý và chúng-hội quyến-thuộc cũng đồng như nơi đây, không có tăng giảm
 Chúng tôi thừa thần-lực của đức Phật mà đến nơi pháp-hội này để chứng-minh.
 Lúc đó Pháp-Huệ Bồ-Tát, thừa oai-lực của Phật, quan-sát mười phương khắp cùng pháp-giới, rồi nói kệ rằng:
 Thấy thân vi-diệu đấng Thắng-Trí
 Tướng-hảo đoan-nghiêm đều đầy đủ
 Tôn trọng như vậy rất khó gặp
 Bồ-Tát dũng-mãnh sơ-phát-tâm.
 Thấy đại thần-thông không ai bằng
 Nghe lời thọ ký và dạy bảo
 Các loài chúng-sanh khổ vô-lượng
 Do đây Bồ-Tát sơ-phát-tâm.
 Nghe chư Như-Lai đấng Phổ-Thắng
 Tất cả công-đức đều thành-tựu
 Ví như hư-không chẳng phân biệt
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm
 Tam-thế nhơn-quả gọi là xứ
 Tự-tánh chúng ta là phi-xứ
 Muốn đều rõ biết nghĩa chơn thật
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.

Thời quá khứ vị lai hiện tại

Chỗ có tất cả nghiệp thiện ác

Muốn đều rõ biết tần cùng cả

Bồ tát do đây sơ phát tâm

Chư thiền giải thoát và tam muội

Tạp nhiễm thanh tịnh vô lượng thứ

Muốn điều rõ biết nhập trụ xuất

Bồ tát do đây sơ phát tâm

Tùy các chúng sanh căn lợi độn

Như vậy các thứ tinh tấn lực

Muốn đều rõ thấu phân biệt biết

Bồ tát do đây sơ phát tâm

Tất cả chúng sanh hiểu nhiều thứ

Lòng họ sở thích đều sai khác

Vô lượng như vậy muốn đều biết

Bồ tát do đây sơ phát tâm

Chúng sanh các cõi đều sai khác

Tất cả thế gian vô hạn lượng

Muốn đều biết rõ thể tánh kia

Bồ tát do đây sơ phát tâm
 Tất cả hữu-vi các hạnh-đạo
 Mỗi mỗi đều có chỗ nơi đến
 Đều muốn rõ biết thể-tánh đó
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Tất cả thế-giới các chúng-sanh
 Tùy nghiệp trôi lăn không tạm dứt
 Muốn được thiên-nhãn đều thấy rõ
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Trong đời quá-khứ đã từng có
 Thể-tánh như vậy, tướng như vậy
 Muốn đều rõ biết túc-trụ kia
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Tất cả chúng-sanh những phiền-não
 Tương-tục, hiện khởi, và tập-khí
 Muốn đều rõ biết rốt ráo hết
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Tùy những chúng-sanh chỗ an-lập
 Các môn đàm luận đường ngữ ngôn
 Như thế-đế đó đều muốn biết
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Tất cả các pháp lìa ngôn thuyết
 Tánh không tịch-diệt vốn vô-tác
 Muốn đều rõ thấu chơn-nghĩa này
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Muốn đều chấn-động mười phương cõi
 Nghiên úp tất cả những đại-hải
 Đầy đủ chư Phật đại thần-thông
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Muốn một chưn lông phóng quang-minh
 Chiếu khắp mười phương vô-lượng cõi
 Trong mỗi quang-minh giác tất cả
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Muốn đem nan-tư vô-lượng cõi
 Để trong bàn tay mà chẳng động
 Rõ biết tất cả như huyễn hóa
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Muốn dùng một lông chấm nước biển
 Tất cả đại-hải đều làm cạn
 Mà đều phân-biệt biết số kia
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.

Bất khả tư nghì các quốc độ

Đều nghiền làm bụi không còn sót

Muốn đều phân biệt biết số bụi

Bồ tát do đây sơ phát tâm
 Quá-khứ vị-lai vô-lượng kiếp
 Tất cả thế-gian tướng thành hoại
 Đều muốn thấu rõ cùng biên-tế
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Tam thế tất cả chư Như-Lai
 Tất cả Độc-Giác và Thanh-Văn
 Muốn biết hết cả những pháp đó
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Vô-lượng vô-biên các thế-giới
 Muốn dùng một lông đều cân nổI
 Như thể tướng kia đều biết rõ
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Vô-lượng vô-số Luân-Vi-sơn
 Muốn khiến đều vào trong chơn lông
 Lớn nhỏ của kia đều biết rõ
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Muốn dùng một diệu-âm tịch-tịnh
 Khắp ứng mười phương tùy loại diễn
 Như vậy đều khiến sáng sạch rõ
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Ngôn ngữ của tất cả chúng-sanh
 Một lời diễn nói đều hết cả
 Đều muốn rõ biết tự-tánh kia
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Ngôn âm thế-gian đều nói cả
 Khiến họ đều hiểu chứng tịch-diệt
 Muốn được như vậy diệu-thiệt-căn
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Muốn khiến mườI phương những thế-giới
 Có tướng thành hoại đều được thấy
 Mà đều biết từ phận-biệt sanh
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Tất cả mười phương những thế-giới
 Vô-lượng Như-Lai đều sung-mãn
 Đều muốn rõ biết Phật-pháp kia
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Các loại biến-hóa vô-lượng thân
 Tất cả thế-giới vi-trần thảy
 Đều muốn rõ thấu từ tâm khởi
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Quá-khứ, vị-lai và hiện-tại
 Vô-lượng vô-số chư Như-Lai
 Muốn nơi một niệm đều rõ biết
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Muốn diễn thuyết đủ một câu pháp
 A-tăng-kỳ kiếp không cùng tận
 Mà khiến văn nghĩa đều chẳng đồng
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Mười phương tất cả các chúng-sanh
 Tùy tướng họ lưu-chuyển sanh diệt
 Muốn nơi một niệm đều rõ thấu
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Muốn dùng thân, ngữ và ý-nghiệp
 Đến khắp mười phương không chướng ngại
 Rõ biết tam-thế đều không-tịch
 Bồ-Tát do đây sơ-phát-tâm.
 Bồ-Tát phát tâm như vậy rồi
 Khiến nên qua đến mười phương cõi
 Cung-kính cúng-dường chư Như-Lai
 Do đây khiến được không thối chuyển.
 Bồ-Tát dũng mãnh cầu Phật-đạo
 Ở nơi sanh-tử chẳng mỏi-nhàm
 Vì kia ca ngợi khiến thuận lành
 Như vậy khiến kia không thối chuyển.
 Mười phương thế-giới vô-lượng cõi
 Đều ở trong đó làm Tôn-Chủ
 Vì chư Bồ-Tát nói như vậy
 Do đây khiến kia không thối chuyển.
 Tối-thắng, tối-thượng, tối-đệ-nhứt
 Pháp thậm-thâm, vi-diệu, thanh-tịnh
 Khuyên chư Bồ-Tát nói cùng người
 Dạy như vậy khiến lìa phiền-não,
 Tất cả thế-gian không bằng được
 Nơi chẳng thể khuynh-động dẹp phục
 Vì Bồ-Tát kia thường ca ngợi
 Dạy như vậy khiến chẳng thối-chuyển.
 Phật là thế-gian Đại-Lực-Chủ
 Đầy đủ tất cả những công-đức
 Khiến các Bồ-Tát trụ trong đó
 Dùng đây dạy làm Thắng-Trượng-Phu,
 Nơi vô-lượng vô-biên chư Phật
 Đều được qua đến để gần gũi
 Thường được chư Phật luôn nhiếp thọ
 Dạy như vậy khiến chẳng thối chuyển.
 Bao nhiêu những tam-muội tịch-tịnh
 Thảy đều diễn đạt không còn thừa
 Vì Bồ-Tát kia nói như vậy
 Do đây khiến kia chẳng thối-chuyển.
 Dẹp trừ vòng sanh-tử các cõi
 Mà chuyển diệu-pháp thanh-tịnh luân
 Tất cả thế-gian không chỗ chấp
 Vì các Bồ-Tát nói như vậy.
 Tất cả chúng-sanh đọa ác-đạo
 Vô-lượng khổ nặng làm bức ngặt
 Làm chỗ quy-y cứu hộ họ
 Vì các Bồ-Tát nói như vậy.
 Đây là 'Bồ-Tát phát-tâm-trụ'
 Nhứt hướng chí cầu vô-thượng-đạo,
 Như tôi đã nói pháp dạy bảo
 Tất cả chư Phật cũng như vậy.
 Thứ hai: 'Bồ-Tát trị-địa-trụ'
 Phải nên phát khởi tâm như vầy:
 Mười phương tất cả những chúng-sanh
 Nguyện đều thuận theo lời Phật dạy,
 Tâm đại-bi, lợi-ích, an-lạc,
 Tâm an-trụ, xót-thương, nhiếp-thọ,
 Tâm thủ-hộ chúng-sanh đồng mình,
 Tâm làm thầy và tâm đạo-sư,
 Đã trụ tâm thắng-diệu như vậy
 Kế khiến tụng tập cầu học rộng
 Thường thích tịch-tịnh, chánh tư-duy
 Gần-gũi tất cả thiện-tri-thức.
 Nói lời hòa vui, lìa thô cứng
 Nói tất cả biết thời, không e sợ
 Rõ thấu nghĩa lý làm đúng pháp
 Xa lìa ngu mê tâm bất động:
 Đây là sơ-học bồ-đề hạnh
 Làm được hạnh này: Chơn-Phật-tử
 Nay tôi nói chỗ kia nên làm
 Như vậy Phật-tử phải siêng học.
 Thứ ba: 'Bồ-Tát tu-hành-trụ'
 Thường y phật-giáo siêng quan-sát
 Các pháp vô-thường, khổ, và không
 Cũng không ngã nhơn, không động-tác.
 Tất cả các pháp chẳng đáng ưa
 Không đúng danh-tự, không xứ-sở
 Không chỗ phân-biệt, không chơn thiệt
 Người quán như vậy gọi Bồ-Tát.
 Kế, khiến quan-sát chúng-sanh giớI
 Và cũng quan-sát nơi pháp-giới
 Thế-giới sai biệt trọn không thừa
 Nơi kia đều nên khuyên quan-sát.
 Thập phương thế-giới và hư-không
 Bao nhiêu địa, thủy, cùng hỏa, phong
 Dục-giới, sắc-giới, vô-sắc-giới
 Đều khuyên quán-sát đến cùng tận.
 Quán-sát cõi kia đều sai khác
 Và thể-tánh nó, đều rốt ráo
 Dạy siêng tu hành được như vậy
 Đây thời gọi là chơn Phật-tử.
 Thứ tư: 'Bồ-Tát sanh-quý-trụ'
 Từ các thánh-giáo mà xuất sanh
 Rõ thấu các cõi không chỗ có
 Vượt qua pháp kia sanh pháp-giới.
 Tin Phật kiên-cố, chẳng thể hoại
 Quán pháp tịch-diệt, tâm an-trụ
 Tùy những chúng-sanh đều rõ biết
 Thể-tánh hư-vọng không chơn thiệt.
 Thế-gian, sát-độ, nghiệp và báo
 Sanh-tử, niết-bàn đều như vậy
 Phật-tử nơi pháp quán như vậy
 Từ Phật thân sanh, gọi Phật-tử.
 Quá-khứ vị-lai và hiện-tại
 Trong đó bao nhiêu những phật-pháp
 Rõ biết chứa họp và viên-mãn
 Tu học như vậy khiến rốt ráo.
 Tam-thế tất cả chư Như-Lai
 Hay tùy quán-sát đều bình-đẳng
 Các thứ sai biệt bất-khả-đắc
 Người quán như vậy đạt tam-thế.
 Như tôi tán dương ca ngợi đó
 Là những công-đức đệ-tứ-trụ
 Nếu hay y pháp siêng tu hành
 Mau thành Phật bồ-đề vô-thượng.
 Đây đến Bồ-Tát trụ thứ năm
 Hiệu là 'cụ-túc-phương-tiện-trụ'
 Vào sâu vô-lượng phương-tiện khéo
 Phát-sanh nghiệp công-đức rốt ráo.
 Bồ-Tát chỗ tu các phước-đức
 Đều vì cứu hộ các quần-sanh
 Chuyên tâm làm lợi-ích an-lạc
 Một mặt xót thương khiến độ thoát.
 Vì tất cả đời trừ các nạn
 Dẫn thoát sanh-tử, khiến vui mừng
 Mỗi mỗi điều-phục không để sót
 Đều khiến đủ đức hướng niết-bàn.
 Tất cả chúng-sanh vô-lượng-biên
 Vô-lượng, vô-số, bất-tư-nghị
 Nhẫn đến bất-khả-xưng-lượng thảy
 Nghe lãnh Như-Lai pháp như vậy.
 Đây là Phật-tử đệ-ngũ-trụ
 Thành-tựu phương-tiện độ chúng-sanh
 Đấng đại-trí viên-mãn công-đức
 Đem pháp như vậy để khai-thị.
 Thứ sáu: 'chánh-tâm-viên-mãn-trụ'
 Nơi pháp tự-tánh không mê hoặc
 Chánh-niệm tư-duy, rời phân-biệt
 Tất cả trời người chẳng động được.
 Nghe khen chê Phật, cùng Phật-pháp
 Bồ-Tát và cùng Bồ-Tát hạnh
 Chúng-sanh hữu-lượng hoặc vô-lượng
 Hữu-cấu vô-cấu, độ khó dễ,
 Pháp-giới lớn nhỏ và thành hoại
 Hoặc có hoặc không, lòng chẳng động
 Quá-khứ, vị-lai và hiện-tại
 Nhớ kỹ tư-duy hằng quyết-định.
 Tất cả các pháp đều vô-tướng
 Vô-thể, vô-tánh, không, vô-thiệt
 Như ảo, như mộng, rời phân-biệt
 Thường thích được nghe nghĩa như vậy.
 Thứ bảy: 'Bất-thối-chuyển Bồ-Tát'
 Nơi Phật, Phật-pháp, bồ-tát-hạnh
 Hoặc có, hoặc không, xuất, chẳng xuất
 Dầu nghe thuyết ấy không thối-chuyển.
 Quá-khứ, vị-lai và hiện-tại
 Tất cả chư Phật có cùng không
 Phật-trí hữu-tận hoặc vô-tận
 Tam-thế một tướng các thứ tướng.
 Một tức là nhiều, nhiều là một
 Văn tùy nơi nghĩa, nghĩa tùy văn
 Như vậy tất cả xoay vần thành
 Bực bất-thối nên vì chúng nói.
 Hoặc pháp có tướng và vô-tướng
 Hoặc pháp có tánh và vô-tánh
 Các thứ sai biệt thuộc lẫn nhau
 Người này nghe được rồi rốt ráo.
 Thứ tám: 'Bồ-Tát đồng-chơn-trụ'
 Thân ngữ ý hạnh đều đầy đủ
 Tất cả thanh-tịnh không có lỗi
 Tùy ý thọ sanh được tự-tại.
 Biết những chúng-sanh lòng sở-thích
 Các thứ ý-giải đều sai khác
 Và kia chỗ có tất cả pháp
 Thập-phương quốc-độ tướng thành hoại,
 Đến được diệu thần-thông mau chóng
 Trong tất cả chỗ tùy niệm qua
 Nơi chư Phật được nghe diệu-pháp
 Khen ngợi tu hành không lười mỏi,
 Rõ biết tất cả các phật-độ
 Chấn-động, gia-trì và quán-sát
 Vượt qua phật-độ vô-lượng-số
 Du hành thế-giới vô-biên-số.
 Vô-số diệu-pháp đều hỏi han
 Chỗ muốn thọ thân đều tự-tại
 Ngôn âm thiện-xảo đều sung mãn
 Chư Phật vô-số đều thờ kính.
 Thứ chín: 'Bồ-Tát vương-tử-trụ'
 Hay thấy chúng-sanh thọ sanh khác
 Phiền-não hiện, tập, đều biết cả
 Chỗ làm phương tiện đều khéo rõ,
 Các pháp đều khác, oai-nghi khác
 Thế-giới chẳng đồng, thuở trước sau
 Như kia thế-tục, đệ-nhứt-nghĩa
 Đều khéo biết rõ không có thừa,
 Chỗ Pháp-Vương thiện-xảo an lập
 Tùy nơi chỗ kia có diệu-pháp
 Pháp-Vương cung-điện hoặc thu nhập
 Và trong nơi đó quan-sát thấy,
 Pháp-Vương chỗ có pháp quán-đảnh
 Thần-lực, gia-trì, không khiếp sợ
 Yên nghỉ cung thất, và ngợi khen
 Đem đây dạy bảo Pháp-Vương-Tử.
 Như vậy vì nói đều hết cả
 Mà khiến tâm kia không chấp trước
 Nơi đây rõ biết tu chánh-niệm
 Tất cả chư Phật hiện ra trước.
 Thứ mười: 'Quán-đảnh chơn-phật-tử'
 Thành mãn pháp tối-thượng đệ-nhứt
 Thập phương vô-số các thế-giới
 Đều hay chấn-động quang chiếu khắp,
 Trụ trì, qua đến, cũng không thừa
 Thanh-tịnh trang-nghiêm đều đầy đủ
 Khai thị chúng-sanh vô-hạn số
 Quan-sát căn-tánh đều biết cả.
 Phát tâm điều-phục cũng vô-biên
 Đều khiến thu-hướng đại bồ-đề
 Tất cả pháp-giới đều quan-sát
 Thập phương quốc-độ đều khiến đến.
 Nơi đó, thân và thân hành-động
 Thần-thông biến hiện khó lường được
 Tam-thế phật-độ các cảnh-giới
 Nhẫn đến Vương-Tử không rõ được.
 Pháp-giới vô-ngại vô-biên trí
 Sung mãn nhất-thiết thế-giới-trí
 Chiếu-diệu thế-giới trụ-trì trí
 Rõ biết chúng-sanh chư pháp-trí
 Và biết chánh-giác vô-biên trí
 Như-Lai vì nói đều đủ cả.
 Thập-trụ Bồ-Tát như vậy thảy
 Đều từ Như-Lai pháp hóa-sanh
 Tùy kia chỗ có công-đức hạnh
 Tất cả trời người chẳng lường được.
 Quá-khứ, vị-lai và hiện-tại
 Phát tâm cầu Phật số vô-biên
 Thập-phương quốc-độ đều sung-mãn
 Đều sẽ được thành nhứt-thiết-trí.
 Tất cả quốc-độ không ngằn mé
 Thế-giới chúng-sanh pháp cũng vậy
 Hoặc, nghiệp, sở-thích đều khác biệt
 Nương đó mà phát bồ-đề tâm.
 Ban đầu một niệm cầu Phật-đạo
 Chúng-sanh thế-gian và nhị-thừa
 Hết sức suy gẫm còn chẳng biết
 Huống là bao nhiêu công-đức khác.
 Thập-phương tất cả các thế-giới
 Dùng một lông đều cân nhắc được,
 Người đó biết được phật-tử này
 Công-hạnh hướng đến Phật đại-trí.
 Thập phương chỗ có những biển lớn
 Đều dùng sợi lông chấm khiến cạn,
 Người đó biết được Phật-tử này
 Công-đức tu hành trong một niệm.
 Tất cả thế-giới nghiền làm bụi
 Đều phân-biệt được biết rõ số,
 Người như vậy mới có thể thấy
 Đạo tu hành của Bồ-Tát này.
 Thập phương chư Phật trong tam-thế
 Tất cả Độc-Giác và Thinh-Văn
 Đều dùng tất cả diệu biệt-tài
 Khai thị sơ phát bồ-đề tâm.
 Phát tâm công-đức chẳng lường được
 Sung-mãn tất cả cõi chúng-sanh
 Chúng trí cùng nói không hết được
 Huống là bao nhiêu diệu-hạnh khác.