PHẬT HỌC TỪ ĐIỂN - BUDDHIST DICTIONARY
ENGLISH-VIETNAMESE
Thiện Phúc
R
Rabit’s horns: See Thố Giác.
Racism (n): Chủ nghĩa phân biệt chủng tộc.
Racist (n): Người theo chủ nghĩa phân biệt chủng tộc.
Rack something: Decay or ruin something—Hủy hoại điều gì.
Radiance (n): Light—Ánh sáng chói.
Radiant (a): Sán lạn—Bright—Shining.
Radiate (v): Gửi đi muôn hướng.
Radical (a): Cấp tiến—Căn bản—Cực đoan—Quá khích—Fundamental.
Radical Ignorance: See Căn Bản Vô Minh.
Radicalism (n): Chủ nghĩa cấp tiến.
Raft (n): Kaula (skt)—A ferryboat—Chiếc bè—In Mahayana Buddhism, the teaching is likened a raft; when the goal, the other shore, is reached, then the raft is left behind. The form of teaching is not final dogma but an expedient method. According to the Discourse on the Water Snake’s Parable, the Buddha taught: “My teaching is like a raft for crossing over, not for carrying.”—Trong Phật giáo Đại Thừa, giáo pháp giống như chiếc bè; khi cứu cánh bỉ ngạn đã đến, thì bè cũng phải bỏ lại sau lưng. Giáo pháp không phải là cứu cánh mà chỉ là phương tiện thôi. Theo Kinh Ẩn dụ Con Rắn, Đức Phật dạy: “Giáo pháp của ta như chiếc bè để vượt qua chứ không phải để nắm giữ.”—For more information, please see Bè.
Rags: Rách rưới.
Rage: Sân hận.
Rahula: La Hầu La—Con trai duy nhứt của Thái tử Tất Đạt Đa, cũng là một trong mười đệ tử lớn của Phật, được tôn kính do công phu mật hạnh của Ngài—The only son of Prince Siddhattha, one of the Buddha’s ten major disciples, respected as the foremost in inconspicuous practice (mật hạnh).
** For more information, please see La Hầu La in Vietnamese-English Section, and Rahula in Sanskrit/Pali-Vietnamese Section.
Rainbow hued: Sắc cầu vồng
Rains Retreat: Vassa (skt)—Monsoon-Season Retreat—Summer retreat—An cư kiết hạ—The period of three months in the Monsoon season, during which monks and nuns are expected to reside in one place and devote themselves to their practice. The end of the Rains Retreat coincides with the Ullambana Festival. It is an auspicious day for monks and nuns, as on that day those who attended the Rains Retreat become one year older in the Order—Trong ba tháng mùa mưa, chư Tăng Ni an cư tu tập. Cuối mùa an cư lại trùng với mùa Vu Lan. Đây là ngày kiết tường cho chư Tăng Ni, vào ngày đó chư Tăng Ni sẽ được tăng lên một tuổi hạ.
Raise (v): Nâng cao.
Rajagaha (skt): Thành Vương Xá—Capital of ancient kingdom of Magadha which is now Rajgir in the state of Bihar in northeast India.
Raksasi (skt): Ái La sát—Female demon.
Rakshas (skt): A terrifying ghost or demon with black body, red hair, and green eyes. Rakshas are reputed to be devoured of humans—La sát.
Range (v): Roam (wander) about—Lang thang đây đó.
Rapt (a): Attentive—Chuyên tâm—Nhập định.
Rapture (skt): Sự sung sướng (thiền định)—Meditation.
Rare (a): Hiếm.
Rarely: Năm khi mười họa.
Rational (a): Có lý trí—Rất hữu lý—Có suy lý—Có biện biệt—Reasonable.
Rational outlook: Quan điểm thuần lý.
Rational system of thoughts: Hệ thống tư tưởng hợp lý.
Rationale: Cơ sở lý luận—Lý do cơ bản—Nguyên lý—Lý luận.
Rationalism (n): Chủ nghĩa duy lý.
Rationalist (n): Nhà duy lý luận.
Rationality (n): Sự hợp lý—Tính hợp lý.
Rationalization (n): Sự hợp lý hóa.
Ratnakuta Sutra (skt): One of the oldest sutras of Mahayana. In the Ratnakuta, the thought of the Middle Way is developed. It also contains sutras on transcendental wisdom (Prajna Paramita Sutra and Longer Amitabha Sutra)—Bộ kinh tối cổ của Phật Giáo Đại Thừa—See Kinh Đại Bửu Tích.
Rattling staff: See Thanh Trượng.
Reach the bliss of nirvana: Đạt được an vui nơi niết bàn.
Reach Buddhahood: Become a Buddha—Attain Enlightenment—Đắc quả giác ngộ—Đắc quả vị Phật.
Reach one’s height: Reach one’s summit—Đạt tới đỉnh.
Ready-made: Làm sẳn—Man is not ready-made.
Ready-made answers: Những câu trả lời có sẳn.
Real (a): Thật sự—Chân thực—Chân chánh—Thực tại—Hiện thực—See Như Thực.
Real Buddha: See Chân Phật.
Real Buddha son: See Chân Phật Tử.
Real evidence: Chân chứng
Real Mahayana: See Thực Đại Thừa Giáo.
Real mind: See Chân Tâm.
Real nature: See Thực Tính.
Real presence of the Buddha: Sự hiện diện thực của Đức Phật.
Real religious way of living: Lối sống đạo thật sự.
Real (serious) repentance: See Chân Sám Hối in Vietnamese-English Section.
Real self: Thực ngã.
Real state: Tattva (skt)—Trạng thái thực.
Real state of the case: Trạng thái có thực của trường hợp.
Real talent: Chân tài.
Real and unreal: Chân ngụy.
Realism (n): Hiện thực luận—See Duy Cảnh Vô Thức.
Realistic school: See Hữu Giáo.
Reality (n): Dharma Body—Dharma Realm—Suchness—Sự thật—Chân tướng—Thực tại có thực—See Chân Như, Thực Tại and Thực Tướng.
Reality as cause: Chân nhân.
Reality of life: Thực tại của cuộc sống—According to Zen Master Dogen, our attitude should be one diligent practice in every situation that we encounter. If we fall into hell, we just go through hell; this is the most important attitude to have in daily life. When we encounter unhappiness, we work through it with sincerity. Just sit in the reality of life, seeing heaven and hell, misery and joy, life and death all with the same eye—Theo Thiền sư Đạo Nguyên (Nhật), chúng ta phải có thái độ tu tập tinh chuyên trong mọi hoàn cảnh mà ta gặp. Nếu ta rơi vào địa ngục, ta cứ đi qua địa ngục; đây là thái độ quan trọng cần phải có trong cuộc sống hằng ngày. Khi ta gặp bất hạnh ta cứ vượt qua nó một cách thành thực. Cứ ngồi trong thực tại của cuộc sống, nhìn thiên đàng địa ngục, khổ vui, sống chết với con mắt giống nhau.
Reality of the means: See Trung Đạo Thực Tướng.
Reality is nullity: See Thực Tướng Vô Tướng.
Reality of all things: Sự hiện hữu của mọi vật.
Realize (v): Sacchikaroti (p)—Sakshatkaroti (skt)—Nhận thức—Tác chứng—Tâm chứng—Nhận ra rõ ràng như thực—See Chứng.
Realize something: Understand something thoroughly—Hiểu rõ việc gì.
Realize the supreme goal of the holy life: Chứng đắc vô thượng cứu cánh của đời sống phạm hạnh.
Realization (n): Full understanding—Chứng pháp hay nhận thức thấu đáo về Pháp—The realization of experiential proof of the dharma in bodhi or nirvana—See Chứng.
Realization and doctrinal teaching: Se Tự Chứng Và Giáo Pháp.
Realization of liberation: See Giải Thoát.
Realization of the true nature of life: Nhận chân cuộc đời—Upon realizing that life is an ocean of sufferings and ephemeral, one would courageously make up his mind to reach out to enlightenment and the liberation from the cycle of births and deaths. One must always realize that there is an immeasurable suffering which is one of the central notion of the Buddha’s teachings: “No matter how rich you are, when passing away you will leave all empty handed and not to know where we are going.”—Nhận chân được đời là một bể khổ vô tận, là giả tạm, nên dõng mãnh phát tâm cầu đạo giác ngộ, thoát khỏi luân hồi sanh tử. Nhận chân được lời Phật dạy rằng dù giàu có của cải chất đầy cả Tam thiên đại thiên thế giới, khi nhắm mắt cũng ra đi với hai bàn tay trắng. Lại không biết mình đi về đâu mới là điều đáng sầu khổ.
Realization of Nirvana: Nibbana-sacchikiriya (p)—Chứng ngộ Niết bàn.
Realization of the way: See Chứng Đạo.
Realizing the Path: See Chứng Đạo.
Realizing the Paths and Fruitions: Maggaphala-sacchikaranam (p)—Chứng đạo quả.
Realm (n): Dhatu (skt)—Cảnh giới—Spheres—Elements—See Cảnh Giới and Thập Bát Giới.
Realm of all the living: Chúng sanh giới.
Realm of animals: Cảnh giới súc sanh—See Súc Sanh.
Realm of asuras (titans): Cảnh giới A-Tu-La.
Realm beyond form: Vô sắc giới—Formless realm.
Realm of bodhisattvas: Bồ Tát thừa.
Realm of the Buddhas: Phật thừa—Cõi Phật.
Realm of demi-gods: A-tu-la.
Realm of desire: Ái giới.
Realm of desire or love: Dục giới—Ái giới.
Realm of devas: See Thiên Đạo.
Realm of Deva Yama: Se Diệm Ma Thiên.
Realm of feeling: See Tính Hữu and Hữu Tình Chúng.
Realm of fire: See Hỏa Giới.
Realm of form: Rupadhatu—Sắc giới—Material forms—See Cõi Trời Sắc Giới.
Realm of formlessness: See Vô Sắc Giới.
Realm of the gods: Cảnh trời.
Realm of hearer: Thanh văn thừa.
Realm of hell beings: Cảnh giới địa ngục.
Realm of human beings: Cảnh giới người.
Realm of hungry ghosts: Cảnh giới Ngạ quỷ—See Ngạ Quỷ Giới.
Realm of imagination: Cảnh giới tưởng tượng—Buddhists are never interested in the realms of imagination—Phật tử không bao gờ có hứng thú với những cảnh giới tưởng tượng.
Realm of life: Cảnh giới đời sống
Realm of mind: See Thức Giới.
Realm of those who practice the twelve links: Duyên giác thừa.
Realm of reality: Dharma realm—Pháp giới—See Nhứt Thực Cảnh Giới.
Realm of space: Không giới.
Realm of woe: Ác đạo.
Three realms of woe: Tam đồ ác đạo (Hell-beings, hungry ghosts, animals)—See Ác Đạo in Vietnamese-English Section.
Reap (v) what you sow: Gặt (hái) những gì bạn gieo—Every action has its reaction.
Reason (n): Lý trí—Lý do—Lý lẽ—Lý luận—See Nhân.
Reasonable (a): Hữu lý—Hợp lý—Chính đáng.
Reasoning: Suy lý—Suy luận—Lý luận—Nghị luận.
Rebel: Kẻ nổi loạn.
Rebirth (n): Tái sanh—Rebirth is the recombination of mind and matter. After passing away of the physical body or the matter, the mental forces or the mind recombine and assume a new combination in a different material form and condition in another existence—Sự tái sanh là sự tái kết hợp của thể xác và tinh thần. Sau khi thân vật chất chết đi, thì thần thức hay tâm sẽ tái phối hợp một hình thức vật thể mới để trở thành một sự hiện hữu khác—See Tái Sanh.
Rebirth retribution: See Sanh Báo.
Rebirth signs: Proof of rebirth in the Pure Land—Dấu hiệu Vãng sanh Tịnh Độ.
Rebirth Treatise: Commentary on the Longer Amitabha Sutra—Treatise on the Pure Land--Luận Vãng Sanh.
Reborn in Heaven: See Sanh Thiên.
Reborn in the Pure Land: Vãng sanh Cực Lạc—All Buddhists want to reach Buddhahood; however, they believe that it is easier and more certain to practice Buddha-Recitation to be reborn in the Pure Land—Tất cả Phật tử đều muốn tu để thành Phật, tuy nhiên họ tin rằng thực hành niệm Phật và vãng sanh Tịnh Độ thì dễ và chắc chắn hơn.
Rebuke (v): Quở trách.
Recall (v): To recollect—Nhớ lại.
Recapitulation (n): Qui về một mối—Đồng qui.
Receive (v): Nhận—See Nhiếp Thọ.
Receive Buddha’s predictions: Được Phật thọ ký.
Receive (v) ceremonial ordination as a monk: See Tác Pháp Đắc.
Receive (v) a favor: Thọ ân.
Receive great approval from someone: Được ai nhiệt liệt tán đồng.
Receive higher ordination: Thọ đại giới (tỳ kheo và tỳ kheo ni).
Receive (v) instructions: Thọ giáo.
Receive (v) the law: Thọ pháp.
Receive lesser ordination: Thọ tiểu giới (sa di).
1) Become a novice: Thành Sa di.
2) Tam quy thập giới: Take the Three Refuges and Ten Precepts.
Receive (v) one’s monastic age: Thọ tuế—To add to one’s monastic age on the conclusion of the summer retreat.
Receive (v) the precepts: See Thọ Giới.
Receive prediction from the Buddha: See Thọ Ký.
Receive (v) the results of karma of one’s deeds: Thọ nghiệp.
Receive someone into the Order: Ordain someone—Nhận ai vào Giáo Đoàn (truyền giới cho ai).
Receive someone warmly: Welcome someone heartly—Tiếp đón ai nồng nhiệt.
Receive (v) the teaching most respectfully: Cung kính nghe nhận giáo pháp.
Recently: Gần đây—Lately.
Receptionism (n): Chủ thuyết lãnh thụ.
Receptionist monk: Tri Khách.
Receptivity and obedience of faith: See Tín Thọ.
Reciprocity (n): Hỗ tương.
Recite (v): Đọc kinh.
Recite Amitabha Buddha: Niệm Lục tự Di Đà—When a person is is dying, he needs to keep the mind focused and recite Namo Amitabha Buddha up to ten times before his last breath. If this happens, his spirit will follow the vow of Amitabha Buddha and go to the Pure Land. Recitation is the central practice of the Pure Land sect. Namo means to return to take refuge; Amitabha means Limitless Light and Limitless Life; Buddha means the “Enlightened One.” We don’t know when our life ends, to avoid being surprised by the spirit of impermanence, let us at all times apply ourselves to earnest recitation of the Buddha’s name, not waiting until we have fulfilled our family obligations before reciting the Buddha’ name, only then will we escape bewilderment and confusion in our last moment—Khi người sắp chết, người ấy nên giữ tâm tập trung vào niệm Phật A Di Đà từ mười lần hơn trước hơi thở cuối cùng. Nếu làm được như vậy thì tâm thức sẽ được Phật A Di Đà tiếp dẫn về Tịnh Độ. Niệm Phật là phương cách thực tập trọng yếu của phái Tịnh Độ. Nam mô có nghĩa là “về nương,” A Di Đà có nghĩa là “Vô Lượng quang” và “Vô lượng thọ,” Phật có nghĩa là “Đấng giác ngộ.” Vì vậy Nam mô A Di Đà Phật có nghĩa là “Con nguyện về nương nơi Đấng giác ngộ của Vô Lượng Quang và Vô Lượng Thọ. Chúng ta nào ai biết trước ngày mình ra đi, muốn tránh sự bất ngờ của quỷ vô thường, chúng ta phải cố gắng niệm Phật, đừng đợi đến lúc xong việc nhà rồi hẳn niệm Phật, để giây phút cuối cùng thoát đi không bối rối.
Recite Bodhisattva precepts: Tụng giới Bồ Tát.
Recite Buddha in all three time-spans: Cả đời niệm Phật—To recite Buddha with a beginning, middle, and an end. One who devotes to recite Buddha incessantly until the death of his body.
Recite the Buddha sutras: Tụng kinh.
Recite a poem (verse): Đọc thuộc lòng một bài kệ.
Recite the scriptures: Tụng đọc kinh điển.
Recite the sutra: Sutra recitation—Tụng kinh.
Recite a verse (poem): Đọc thuộc lòng một bài kệ.
Recite vows: Tuyên đọc lời nguyện—Buddhists usually recite vows at the end of the prayer service ceremonies—Phật tử thường hay đọc lời phát nguyện vào cuối các buổi lễ.
Reciting the Buddha’s name singlemindedly: See Nhứt Tâm Niệm Phật.
Recluse (n): Nhà tu khổ hạnh—Asectic.
Recognize (v): Samvetti (skt)—Giải hội—Thừa nhận—Hiểu rõ—To comprehend—To ascertain.
Recognize something: Accept something as a fact—Thừa nhận hay công nhận cái gì.
Recognition (n): Sự thừa nhận.
Recollection of one’s previous (past) lives: Knowledge of one’s own past births—Túc mạng minh (trí biết các đời sống trong quá khứ).
Recommend (v): Dặn bảo—To advise—To counsel.
Recompense (n): Báo—Báo đáp—There are three kinds of recompenses (for more information, please see Báo):
1) Recompenses in the present life for deeds done now: Hiện báo.
2) Recompenses in the next rebirth for deeds done now: Hiện báo.
3) Recompenses in subsequent life: Hậu báo.
Recompense for ill: See Báo và Ác báo.
Reconcile (v): Hòa giải—To mediate.
Reconciliation (n): Sự hòa giải—Sự điều đình.
Reconstruct something on a large-scale: Tái thiết cái gì trên quy mô rộng lớn.
Reconversion (n): Sự tái qui-y.
Record Conerning the Passing On the Lamp: See Cảnh Đức Truyền Đăng Lục.
Record and differentiate: See Ký Biệt.
Record (v) a document: Ghi chép tài liệu.
Recount a story: Tell a story—Kể chuyện.
Recover (v): Bình phục—To recuperate—To get well again.
Recover from something: Phục hồi.
Recovery: Sự phục hồi.
Re-create: Tái tạo—Làm lại—Cải tạo.
Recuperate (v): Hồi phục—To recover.
Red dust: Hồng trần—Universe—World.
Red sect: See Hồng Giáo.
Redeem (v): Chuộc lại—Cứu chuộc—Cứu rỗi.
Redeem a fault (sin): To make up for one’s fault—See Chuộc Lỗi.
Redeemer (n): Đấng cứu chuộc.
Redemption (n): Sự cứu chuộc.
Reduce evil karmas and create the good ones: Giảm ác nghiệp, tăng thiện nghiệp.
Reduplication (n): Sự sao chép lại.
Refectory: The dinning hall of a monastery—Trai đường.
Refer (v) to: Liên quan đến—Ám chỉ—To implicit—To imply—To hint.
Refinement (n): Sự gạn lọc
Reflect (v): Vitakketi (p)—Vitark (skt)—Phản ảnh—Tưởng—Suy nghĩ sâu xa—See Tầm (5).
Reflect on something: Reflect over a matter—Suy nghĩ sâu xa về điều gì.
Reflect upon the light of awareness inwardly: Chiếu ánh sáng tỉnh thức vào bên trong.
Reflected image: Abha or Paribimba (skt)—Bóng dáng.
Reflection (n): Vitakka (p)—Vitarka (skt)—Trầm tư—Sự phản tỉnh—Sự quán sát—Sự suy tư—Sự suy nghĩ—See Quán Tưởng, and Thiền—See Tầm (5).
Reflection of the Perfect Buddha-wisdom: See Đại Viên Cảnh Trí Quán.
Reform (v): Duy tân—Cải cách.
Reformation (n): Sự canh tân.
Reformer (n): Người canh tân.
Refracted rays: Ánh sáng khúc xạ.
Refrain (v): Kềm chế.
Refrain from doing something: Tránh làm việc gì.
Refrain from laughing: Nín cười.
Refuse (v): Từ chối—To decline.
Refute (v): Bác bỏ.
Refute tenets: Phá chấp—Refute the belief in the reality of the ego and things.
Refuting and establishing: See Phá Lập.
Regard (v) something as insignificant: See thường việc gì.
Regeneration (n): Tái sanh—Rebirth.
Region of nirvana: See Niết Bàn Tế.
Register of birth and death: Sổ sanh tử.
Regress (v): Thối chuyển.
Regressive cultivation: See Tu Kiên.
Regret (v): To repent—Hối tiếc—See Hối Hận.
Regulate and subdue: Điều phục.
Regulating and Subduing Hero: Điều Ngự Trượng Phu.
Be regulated and subdued: Được điều phục.
Regulation (n): Điều lệ—Rule.
Regulation hours for monastic meals: See Trai Thời.
Without regret: Không hối tiếc
Rehabilitate (v): Cảm hóa.
Rehearse (v): Truyền tụng lại.
Reign over a kingdom: Cai trị một vương quốc.
Reincarnation (n): Punarjanman (skt)—Đầu thai—Tái sanh—Transmigation—The original word for reincarnation is translated as transmigration. The passing away from one body to be reborn in another body. Where the being will be reborn depends on his accumulated good or bad karma. The belief that living beings, including man, have a series of bodily lives, only ceasing when they no longer base their happiness on any of the objects of the world. This come about when the Buddha-nature is found. This belief is very common to all Buddhists—Nghĩa căn bản của “Reincanation” là “Transmigration” (chuyển cư). Thân này chết để tái sanh vào thân khác. Nơi chúng sanh đầu thai (tái sanh) tùy thuộc vào nghiệp tốt hay xấu của từng chúng sanh. Niềm tin chúng sanh, kể cả con người có một chuỗi dài nhiều đời sống, và chỉ dừng lại khi nào không còn sự chấp thủ vào bất cứ thứ gì trên đời này. Điều này chỉ xãy ra khi đã tìm thấy Phật tánh. Đây là niềm tin rất phổ biến trong các tín đồ Phật giáo—See Đầu Thai and Tái Sanh.
Reinstate (v): Khai phục.
Re-interpretation (n): Tái giải thích—Cắt nghĩa lại.
Reiterate: Repeat—Lập lại.
Reject (v): Parityajati (skt)—Chống lại—Bác bỏ—See Từ Bỏ.
Rejection (n): Sự cự tuyệt—Sự từ chối—Sự hất hủi—Sự ruồng bỏ.
Rejoice (n): Vui mừng hớn hở—See Hỷ and Lạc.
Rejoice in all good: Tùy hỷ—To rejoice in the welfare of others—See Tùy Hỷ.
Rejoice at others’ merits and virtues: See Tùy Hỷ Công Đức.
Rejoice at something: Show great joy at something—Bày tỏ nỗi vui mừng về việc gì.
Rejoicing mind: See Hoan Hỷ Tâm.
Relation (n): Sự tương quan—Quan hệ.
Relative (a): Tương đối—Bà con—Kindred—(a) Có quan hệ.
Relative condition: See Chân Như Tùy Duyên.
Relative happiness: Hạnh phúc tương đối.
Relative truth: Chân lý tương đối (có thể thay đổi—which is subject to change).
Relative truth-Absolute truth: See Chân Lý Tương Đối-Chân Lý Tuyệt Đối.
Relativism (n): Chủ nghĩa tương đối—Tương đối luận.
Relativity (n): Tính tương đối.
Relativity of all things: See Tương Đãi.
Release (v) from the cycles of births and deaths: See Giải Thoát.
Released from all bondage: Được giải thoát khỏi mọi xiềng xích.
Relevant (a): Thích đáng tương quan—Thiết yếu.
Reliable words: See Thực Ngữ.
Relic (n): The Buddha’s cremated remains—Body relics—See Xá Lợi.
Relic stupa: Tháp xá lợi.
Relief: A sculpture—Bức chạm nổi.
Relieve (v): Chống lại—See Tế Độ.
Relieve the time: Khuây khỏa.
Religion (n): Tôn giáo.
· Popular religion: Tôn giáo phổ cập hay tôn giáo dân gian.
· True religion: Chân giáo.
· False religion: Tà giáo.
· World religion: Tôn giáo thế giới.
· Primitive religion: Tôn giáo nguyên sơ.
· Natural religion: Tôn giáo tự nhiên (do lý tính và kinh nghiệm con người chứ không do mầu nhiệm hay mặc khải).
· Revealed religion: Tôn giáo mặc khải.
Religionism (n): Tín ngưỡng giả tạo.
Religionist (n): Nhà tôn giáo.
Religious (a): Thuộc về tôn giáo.
Religious dignitaries: Hàng giáo phẩm.
Religious discrimination: Sự kỳ thị về tôn giáo.
Religious experience: See Chứng Đạo.
Religious faith: Niềm tin tôn giáo.
Religious freedom: Tự do tín ngưỡng.
Religious joy: Joy of the Law—Joy from hearing or tasting the dharma—See Pháp Lạc.
Religious life: Cuộc sống tu trì.
Religious love: See Pháp Ái.
Religious name: See Pháp Danh.
Religious observances: Lễ hội.
Religious Order: Giáo Đoàn.
Religious organization: Tổ chức tôn giáo.
Religious persecution: Sự bách hại về tôn giáo.
Religious sect: Giáo phái.
Religious wisdom: See Đạo Trí.
Relink (v): Nối lại.
Reluctant (a): Do dự—Hesitant.
Reluctantly: Một cách gượng gạo—Unwillingly.
Rely on one’s position: Cậy thế.
Rely on one’s power: Cậy quyền.
Rely on one’s talent: Cậy tài.
Remain (v): Duy trì.
Remain alive: Duy trì sự sống.
Remain alive and fresh: Vẫn sống động
Remain aloof from worldly life: Remain detached from worldly life—Không tham luyến thế tục.
Remain forever: Tồn tại mãi mãi
Remain silent: Cứng họng—To be speechless.
Remains of suffering: See Khổ Dư.
Remark (v): Nhận định.
Remarkable (a): Đáng kể—Nổi bật.
Remarkable indication: Dấu hiệu đáng kể.
Remarkable talent: Anh tài.
Remedy (n): Phương pháp chữa trị.
Remember (v): Đoái hoài—To think of.
Remember things in the past: Hoài cổ—Tưởng nhớ đến quá khứ.
Remember vaguely: Nhớ mang máng.
Remember wrongly: Nhớ lầm.
Remembrance (n): See Niệm.
Remission (n): Sự giảm khinh—Sự dung thứ—Sự miễn thứ.
Remnants of habits: See Dư Tập.
Remnants of karma: See Nghiệp Dư.
Remnantless nirvana: Vô dư niết bàn.
Remove (v): Pativinodeti (p)—Pariksina (skt)—Dẹp đi—Đào thải—Tẩy trừ.
Remove the roots of evil in one’s mind: Nhổ tận gốc các tội lỗi trong tâm ý.
Renaissance (n): Phục sanh—Phong trào phục hưng nghệ thuật và văn hóa.
Render (v): Giúp cho.—Buddha taught: “By observing precepts, one can reach concentration and mindfulness; from concentration and mindfulness, one can achieve knowledge and wisdom. Knowledge brings calmness and peace to life and renders human beings indifference to the storms of the phenomenal world.”—Phật dạy: “Bằng trì giới, người ta có thể đạt đến tập trung tư tưởng và chánh niệm; từ tập trung tư tưởng và chánh niệm, người ta đạt được trí huệ. Trí huệ sẽ mang lại an bình nội tại và giúp cho con người vượt qua những cơn bão tố của trần tục.”
Render homage to someone: Kính phục ai—To admire.
Render thanks: Báo ân—To return thanks.
Renewal (n): Sự canh tân—Sự đổi mới.
Renounce (v): Parityajati (skt)—Từ bỏ—To abandon—To give up—To forsake—To enter monkhood—See Từ Bỏ.
Renounce the throne: Abdicate—Resign from the throne—Thoái vị.
Renounce the world: Leave the secular world for a religious life—Từ bỏ thế tục.
Renovate: Restore something in good condition—Trùng tu.
Renowned for something: Lừng danh về việc gì.
Renunciation (n): After realizing all nature of life and human suffering in life, Crown Prince Siddhattha stopped enjoying worldly pleasures. He thought of leaving the world in search of truth and peace. He then became a penniless wandering ascetic to struggle for enlightenment. He did many penances and underwent much suffering. He practiced many forms of severe austerity. However, he got no hope after six years of torturing his body so much that it was reduced to almost a skeleton. He changed his method as his penances proved useless. He gave up extremes and adopted the Middle Path and became a Buddha at the age of 35—Sau khi nhận chân về bản chất của đời sống con người là khổ đau, Thái tử Tất Đạt Đa đã chấm dứt những hưởng thụ trần tục. Ngài đã nghĩ đến việc bỏ nhà ra đi tìm kiếm chân lý. Sau đó Ngài đã trở thành nhà tu hạnh khổ hạnh sống lang thang rày đây mai đó tu hành giác ngộ. Ngài đã khổ hạnh cùng cực với bao nhiêu sự hành xác. Tuy nhiên, những cố gắng khổ hạnh của Ngài đã trở thành vô vọng, sau sáu năm hành xác, Ngài chỉ còn da bọc xương, chứ không còn sức lực gì. Thế nên Ngài đã thay đổi phương pháp vì khổ hạnh đã cho thấy vô hiệu. Ngài đã từ bỏ nhị biên, đi theo con đường trung đạo và trở thành Phật ở tuổi 35—See Từ Bỏ Thế Tục, Xuất Gia, Xuất Gia Nhân, and Old age-Sickness and Death.
Renunciation and family life: See Trách Nhiệm Gia Đình Và Xã Hội.
Repeat (v) Amitabha’s name a million times: To ensure rebirth in Amitabha’s paradise; for a seven days’ unbroken repetition Paradise may be gained—Bách vạn biến, niệm hồng danh Phật A Di Đà một triệu lần không ngưng nghỉ trong bảy ngày để cầu vãng sanh Cực lạc.
Repeat Buddha’s name in a quiet voice: See Tiểu Niệm.
Repeat (v) the name of Amitabha generally and habitually: Tán Nghiệp niệm Phật.
Repeat tantras over offerings: See Gia Trì Vật Cúng.
Repent (v): See Hối Hận.
Repent misdeeds and mental hindrances: See Sám Hối Nghiệp Chướng.
Repent oneself of something: Ăn năn—To repent—See Hối Hận.
Repent three karmas: See Sám Hối Tam Nghiệp.
Repentance (n): Sám hối—See Kệ Sám Hối in Vietnamese-English Section.
Repentance that has no marks: See Vô Tướng Sám Hối.
Repentance-vow mind: See Sám Nguyện Tâm.
Represent (v): Tiêu biểu.
Representation (n): Đại biểu—Đại lý—Biểu thị—Biểu hiện.
Representative (n): Đại biểu—Đại diện.
Reproach (v): Khiển trách—To blame—To reprimand—To scold—To rebuke.
Reputable: Very well-known—Rất nổi tiếng.
Reputation: Nổi tiếng—Celebrity.
Request (n): Thỉnh (Kỳ nguyện)—According to the Tibetan tradition, in ceremonies, Buddhist followers always request the Lord of Dharma to remain and to turn the Dharma Wheel—Theo truyền thống Tây Tạng, các Phật tử luôn thỉnh bậc Pháp Vương trụ thế và chuyển luân trong các nghi lễ.
1) Source of virtue, great ocean of moral discipline, treasury brimming with the jewels of much hearing, Master, second Buddha clad in saffron, Elder, Vinaya holder, I make request to you: Chúng con thỉnh người, bậc Luật Sư Pháp Vương, đấng Thiên Nhân Sư, là chư Phật trong y cà sa, người mang kho tàng châu báu của bậc đại quán âm, là nguồn đức hạnh tuyệt hảo, là biển vô bờ của giới hạnh.
2) You have the ten qualities suitable for one to teach the path of Those Gone to Bliss Lord of Dharma, representing all conquerors Mahayana Guru, I make request to you: Chúng con thỉnh người, Đức Bổn Sư Đại Thừa, bậc Pháp Vương, người biểu trưng cho toàn chư Phật Thù Thắng, và có đủ mười đức hạnh làm bậc Thiên Nhân Sư dìu dắt chúng sanh đệ tử theo chân chư Phật trên con đường đạo.
3) With your three doors well-subdued, you are wise, patient, honest without pretense or guile. You know Tantra and rituals, are skilled in drawing and explaining and endowed with both sets of ten qualities, I make request to you, formost Vajraholder: Chúng con thỉnh người, đấng Kim Cang Trì thường tại, người là bậc Đạo Sư tinh thông thuyết giảng và trước tác bao gồm cả hai bộ thập đức hạnh và uyên bác Mật tông cùng các lễ nghi, là bậc tôn kính, không tự khoe, không lừa dối, kiên nhẫn khoáng đạt với tam nghiệp toàn thanh tịnh.
4) To those untamed by countless past Buddhas, the unruly migrators of this degenerate age who are difficult to subdue, you show unmistakenly the good way of Those Gone to Bliss. I make request to you compassionate Refuge Protector: Chúng con thỉnh người, đấng Từ Bi Che Chở Hộ Trì, cho chúng đệ tử ngỗ nghịch của thời mạt pháp, khó kềm chế và không thuần hóa, qua vô lượng thời chư Phật quá khứ.
5) At this time when the sun-like Teachings of the Sage are setting, you enact the deeds of a Conqueror for many beings who lack a Protector Refuge. I make request to you compassionate Refuge Protector: Chúng con thỉnh người, đấng Từ Bi Che Chở Hộ Trì, người là hiện thân hành động của chư Phật Thù Thắng, che chở hộ trì cho muôn chúng sanh không nơi nương tựa trong đời mạt pháp này, khi giáo Pháp chói sáng như mặt trời của chư Tôn Đức cũng bắt đầu ngã bóng.
6) Even one of your hair-pores is for us a field of merit more highly praise than all the Conquerors of three times and ten directions. I make request to you compassionate Refuge Protector: Chúng con thỉnh người, đấng Từ Bi Che Chở Hộ Trì, chỉ một sợi lông từ lỗ chân lông của người cũng là muôn ngàn công đức thù thắng với chúng con, thù thắng và tán thán hơn tất cả chư trong ba đời và trong mười phương.
7) Adorned with a Sugata’s three bodies, you manidest from all alluring net of skilful means in ordinary form to lead all beings. I make request to you compassionate refuge Protector: Chúng con thỉnh người, đấng Từ Bi Che Chở Hộ Trì, từ bức rèm phức tạp của phương tiện thiện xảo và ảo hóa, hiện thân dưới dạng phàm nhân để dìu dắt muôn chúng sanh.
8) Your aggregates, elements, sense-bases and limbs are in nature the Sugatas of the five families and their Consorts, Bodhisattvas and wrathful protectors, supreme Guru, essence of the Three Jewels, I make request to you: Chúng con thỉnh người, đấng Bổn Sư Tối Thượng, là tinh túy của Tam Bảo và của Quy-Y. Ngũ uẩn, tứ đại, lục căn và tứ chi của người tự bổn tánh là cha mẹ, và là các Bồ Tát nam nữ, và là các Hộ Pháp phẫn nộ của Ngũ Gia Phật.
9) Arising from the play of omniscient pristine awar, you are the essence of ten million Madala cycles, Pervading Lord of a hundred Buddha families, formost Vajraholder, Protector of Initial Unification; I make request to you: Chúng con thỉnh người, đấng Hộ Pháp Uyên Nguyên Hợp Nhất, đệ nhất Kim Cang Trì, Toàn Pháp Vương của Bách Gia Chư Phật: phơi bày toàn trí Kim Cang Giác Ngộ, người là tinh túy của ức triệu vòng Mạn Đà La.
10) Unobscured, inseparable from the play of simultaneous bliss, pervading everything in motion and at rest, the nature of all things, free from beginning or end, Samantabhadra, actual ultimate Bodhicitta; I make request to you: Chúng con thỉnh người, đấng Thuần Khiết Phổ Hiền, là Bồ Đề Tâm rốt ráo hiện thực vô thỉ vô chung, là chân tánh của mọi sự vật, thâm nhập mọi sự dù động hay tĩnh.
11) You are my Guru, you are my Yidam, you are the dakinis and Dharma protect. From now until enlightenment I shall seek no other refuge than you. In this life, the bardo and the future lives, hold me with your hook of compassion, free me from samsara and nirvana’s fears, grant all attainments, be my constant friend and guard me from interferences: Người là Đức Bổn Sư, là Đức Phật, là chư Thiên Nữ và là đấng Hộ Pháp của con. Từ bây giờ trở đi cho đến khi đạt đến Phật quả, chúng con xin nguyện chỉ quy-y riêng nơi người. Trong đời này, trong cõi trung ấm và tất cả mọi đời sau, xin cứu vớt chúng con với móc câu từ bi, xin giải thoát chúng con ra khỏi nỗi sợ hãi của luân hồi sanh tử và của Niết Bàn, xin cho chúng con đạt toàn giác, xin mãi mãi là thiện tri thức và hộ trì chúng con không bị nghiệp chướng ngăn che.
12) By the force of having thus requested three times, nectar and light rays, white, red, and dark blue, stream forth from the places of my Guru’s Body, Speech and Mind and dissolve into my own three places, one by one and all together. The four obstacles are purged, the four pure empowerments and seeds of the four kayas are received. A replica of the Guru happily dissolve into me and I am blessed with inspiration: Nhờ nguyện lực thỉnh cầu như vậy ba lần, Cam Lộ và tia sáng, trắng, đỏ và xanh đậm chảy thẳng từ các trung tâm của Đức Bổn Sư, Thân, Khẩu, Ý vào chúng con, từng thứ một và hòa chung tất cả. Bốn chướng ngại tiêu trừ, bốn trợ lực thanh tịnh gieo trồng trong chúng con, và chúng con thọ nhận chủng tử của Tứ Thân, Hóa Thân mỉm cười của Đức Bổn Sư hòa nhập vào chúng con, và chúng con cảm ứng được linh cảm hộ trì.
Request the Buddha to remain in the world: See Thỉnh Phật Trụ Thế.
Request the Buddha to turn the dharma wheel: See Thỉnh Phật Chuyển Pháp.
Requisites (n): The eight Requisites—Tám món cần dùng của Phật (The double robe: Y Tăng già lê, the upper robe: Y vai trái, under robe: Y nội, Bowl: bình bát, knife: dao, needle: kim may, belt: dây nịt, strainer: đồ lọc nước).
Rescue someone from suffering and difficulty: Cứu ai thoát khổ thoát nạn.
Research on Buddhism: Nghiên cứu về Phật Giáo.
Research and translation: Nghiên cứu và phiên dịch.
Resemblance: Likeness—Sự giống nhau.
Resentment: Oán thù—See Sân.
Reservation (n): Sự bảo tồn—Sự lưu giữ—Sự giữ chỗ trước.
Reserve karma: See Nghiệp Tích Tụ.
Resident (n): Thường trú.
Resign from the throne: Abdicate—Renounce the throne—Thoái vị.
Resist (v): Chống lại—Buddhists should always try to resist the feeling of jealousy and enmity toward other people—Phật tử nên luôn cố gắng chống lại cảm giác ganh tỵ và hiềm hận đối với người khác.
Resistless: See Vô Ngại (1).
Resisting accessory cause: See Nghịch Duyên.
Resisting and complying: See Nghịch Thuận.
Resolute (v): Quyết tâm.
Resolve (v): See Nguyện, Phát Nguyện and Thệ Nguyện.
Resort : Nơi nghỉ chân.
Respect (v): Tôn trọng—Ngưỡng mộ—To have regard and consideration for—Respect everyone: Kính trọng mọi người—The best way to respect the Buddha is to follow his advice: “Not to do evil, To do good, To purify one’s mind.”
Respect-inspiring deportment: See Uy Nghi.
To respect and to love: Kính ái.
Respectful: Kính cẩn—Respectfully (adv).
Respect and venerate Sutras: Kính trọng kinh điển.
Respect others: Cung kính tôn trọng người khác.
Respectable: Đáng kính—Venerable.
In a respectable way: Bằng phương cách đáng kính.
Respect for the truth: Tôn trọng sự thật.
Respect one’s parents: Kính trọng mẹ cha.
Respectful Homage in Amitabha Sutra: See Chí Tâm Đảnh Lễ.
Respond to something: React to something—Đáp ứng lại điều gì.
Respond to stimuli: Phản ứng trước những kích thích.
Response (n): Sự hồi đáp—Sự trả lời.
Responsibilities (n): Trách nhiệm—Bổn phận
Rest (n&v): An dưỡng—To take a rest—Tự tại.
(The) rest with equanimity: Tự tại trầm tỉnh.
Rest and kind: See Tức Từ.
Rest (v) in peace forever: An giấc ngàn thu.
Restitution (n): Sự phục chức—Sự phục hồi nguyên trạng.
Restless (a): Áy náy—Disquiet—Unquiet—Anxious—Uneasy—Troubled.
Restlessness (n): See Trạo Cử.
Restoration (n): Sự phục hồi—Sự thâu phục lại—Sự quang phục—Thời phục hưng.
Restoration of Vietnamese Buddhism: Chấn hưng Phật giáo Việt Nam.
Restore a building: Tái thiết một tòa nhà.
Restore one’s health: Phục hồi sức khỏe.
Restrain (v): Chế phục.
Restrain (v) oneself in doing something: Tự kềm chế trong hành động.
Restraining speech or voice: Không nói.
Restraint (n): Samyama or Samnnama (p)—Kiểm soát—Thu thúc—Kềm chế—Control—Self-control—Self-restraint: Tự kềm chế.
Restraint of the senses: Indiyasamvaro (p)—Sự chế phục các căn.
Restriction (n): Hạn chế—Limitation—Bound.
Result (n): Kết quả.
Resultant path of suffering: See Khổ Đạo.
Resulting from conditioning cause: Tùy duyên.
Results of wholesome and unwholesome deeds: Kết quả của những hành động thiện và bất thiện.
Result of the Buddha way: Đạo quả.
(Karmic) results: Những kết quả của nghiệp
Resume one’s activities: Bắt đầu sinh hoạt trở lại (sau một thời gian ngưng nghỉ).
Retain (maintain) something: Duy trì điều gì.
Retort (v): Trả miếng lại—Trả đũa.
Retrace (v): Tìm lại dấu vết.
Retreat (n&v): Sesshin (skt)—An cư kiết hạ (Summer retreat).
Retribution (n): Quả báo—See Nghiệp Quả.
· The retributions of robbers and petty thieves are poverty and acute suffering: Nghèo khổ đớn đau là quả báo của trộm cắp.
· The retributions of being stingy are frustrated desires: Cầu bất đắc là quả báo của bỏn xẻn.
· The retributions of being slandering and harsh speech are tongueless and cankerous mouth: Không lưỡi là quả báo của hủy báng và nói lời độc ác.
Retribution body: Our physical body is called the retribution body because we are on this earth, the Saha World or World of Endurance, as a result of good and evil karma—See Báo Thân.
Retribution of karma: See Nghiệp Báo.
Retribution of sin: See Tội Báo.
Retribution theory: Thuyết quả báo—Thuyết báo ứng đời sau.
Retrogression: The greatest set back for any cultivator—Thối chuyển.
Retrospective: Hồi cố—Hồi ức.
Return (v) home: See Hoàn Nguyên.
Return form one’s alms round: Đi khất thực về.
Return (v) thanks: Báo ân—To render thanks.
Returning good for evil: See Lấy Thiện Đối Ác.
Reunion (v): Đoàn tụ—To bring together.
Reveal (v): Vạch ra—Phát lồ—To confess—To manifest—See Xuất Hiện.
Reveal one’s religious piety: Biểu lộ lòng mộ đạo.
Revealing causes associated with the Buddha-wisdom: See Liễu Nhân Phật Tánh.
Revelation (n): Sự khám phá
Revelation of the whole meaning or truth: Liễu nghĩa—Complete understanding.
Revere (v): Kính chuộng—To venerate—To reverence.
Revere and admire: Kính mộ.
Revere someone: Respect and admire someone—Tôn kính ai.
Revered (a): Được tôn kính.
Revered Sir: Bạch Hòa Thượng.
Reverence (n): Respect and admiration—Sự kính nể—See Tôn kính.
Reverencing: Trọng vọng.
Reverend (n): Tỳ kheo—Tăng sĩ.
Reverential salution by walking round a person (clockwise): Padakkhina (p)—Đi nhiễu quanh (một lối chào cung kính bằng cách đi vòng quanh một người hay đối tượng theo chiều kim đồng hồ).
Reviewing The Stages on the Path, according to the Tibetan tradition (composed by the Tibetan First Panchen Lama): Ôn lại các giai đoạn trên bước đường tu hành theo truyền thống Tây Tạng (được biên soạn bởi Ngài Ban Thiền Lạt Ma đời thứ nhất của Tây Tạng).
1) Through the power of having made offerings and respectful requests to you holy venerable Gurus, supreme field of merit, Protectors and root of well-being and bliss, please bless me to come under your joyful care: Qua oai lực cúng dường và thỉnh nguyện cung kính đến người, hỡi bậc Thánh Trí tôn kính Đạo Sư, là ruộng công đức tối thượng, chúng con xin được hộ trì của đấng Hộ Pháp và căn gốc của an vui và hỷ lạc, xin cho chúng con đến dưới sự bảo bọc an lạc của người.
2) Please bless me to realize how this body of liberties and endowments is found but once, is difficult to obtain, and is easily lost; and partake of its essence, make it worthwhile, undistracted by the meaningless affairs of this life: Nhận biết thân tự do và quý hiếm này chỉ được một lần, khó kiếm được nữa, và mất đi rất dễ dàng, chúng con xin được hộ trì để hưởng tinh túy của thân người cùng xử dụng hữu ích thân này, không bị lôi cuốn theo các việc vô nghĩa của kiếp sống này.
3) Please bless me to fear the searing blaze of suffering in the lower realms. Take heartfelt refuge in the Three Precious Gems, and enthusiastically practice avoiding negative actions and accumulating virtue: Kinh khiếp thay ngọn lửa nung vì đau khổ trong các nẻo luân hồi dữ, chúng con xin thành tâm quy-y Tam Bảo và xin được ban Hộ Trì của người, giúp chúng con hăng hái cố gắng tinh tấn tu tập các pháp môn, phương tiện, từ bỏ những điều đưa đến tai họa và xin tích tụ công đức lành.
4) Please bless me to develop an intense longing for freedom from this great ocean of boundless, vicious existence, violence tossed by waves of affliction and karma, infested by sea monsters of the three sufferings: Bị ném tung vào giữa làn sóng tham ái và nghiệp lực, chúng con xin được sự hộ trì của người để phát nguyện ý chí dũng mãnh hầu đạt đến giải thoát ra khỏi bể khổ kinh khủng của vô lượng kiếp luân hồi.
5) Please bless me to overcome the view which sees this unbearable prison of samsara as a pleasant garden and thereby grasp the banner of liberation, upholding it with the three trainings and the treasure of Arya jewels: Sau khi bỏ tà kiến cho rằng ngục tù luân hồi sanh tử đau khổ không thể chịu được này là nguồn khoái lạc, chúng con xin được hộ trì để thọ hưởng kho tàng châu báu của bậc Thánh Trí và tam học cao cấp, và nhờ đó bảo tồn nâng cao lá cờ đạo giải thoát giác ngộ.
6) Please bless me to develop unaffected compassion like a loving mother’s for her precious child, by considering how all tormented beings are my mothers, who have raised me with kindness again and again: Nhận biết tất cả các chúng sanh đáng thương đã từng là mẹ chúng con, và đã từng nuôi nấng chúng con trong tình thương qua vô lượng kiếp, chúng con xin được hộ trì để phát lòng từ bi vô lượng như lòng thương của mẹ dành cho đứa con yêu.
7) Please bless me to enhance the bliss and joy of others, realizing that there is no diference between us. None of us desires the slightest suffering, or is ever content with the happiness we have: Không có sự khác biệt gì giữa chúng ta và kẻ khác, không ai trong chúng ta muốn bị một sự đau khổ nhỏ nào, và cũng thường không hài lòng với hạnh phúc đang có. Nhận biết điều này, chúng con xin được sự hộ trì của người để có thể cho thêm niềm vui và hạnh phúc cho người.
8) Please bless me to perceive that this chronic disease of cherishing myself is the cause giving rise to my unsought suffering by blaming and begrudging it. May I destroy the great demon of self-grasping: Căn bệnh trầm kha là chấp và yêu mến tự ngã của mình là nhân gây ra đau khổ mà chúng ta không muốn. Nhận biết như thế, chúng con xin được hộ trì để từ bỏ, chán ghét và tiêu trừ con quỷ to lớn là lòng ích kỷ chấp ngã.
9) Please bless me to see that cherishing all mothers, wishing to place them in bliss, is the gateway to infinite virtues. May I cherish these beings dearer than my life even should they rise up as my enemies: Ý thức yêu thương chúng sanh mọi loài và bảo bọc chúng sanh trong an lạc là cửa ngõ đi vào công đức vô lượng. Nhận thấy như thế, chúng con xin được sự hộ trì của người để yêu thương các chúng sanh nhiều hơn mạng kiếp chúng con, ngay cả khi họ trở nên kẻ thù.
10) In brief, infantile beings work only for their own ends while Buddhas work solely for the welfare of others. Please bless me to understand the faults of one and the advantages of the other, enabling me to equalize and exchange myself for others: Tóm lại, chúng sanh kém cõi chỉ nỗ lực cho chính họ. Với tâm thức nhận chân sự khác biệt giữa nhược điểm của chấp ngã và ưu điểm của sự lợi tha, chúng con xin được sự hộ trì của người, ban cho chúng con tâm vô phân biệt và chuyển hóa tâm, đổi ta cho người.
11) Please bless me to make my core practice the Yoga of exchange of self for others. Since cherishing myself is the doorway to all torment while cherishing my mothers the foundation for all that is good: Bởi vì yêu tự ngã mình chính là cửa ngõ dẫn đến mọi đau khổ, trong khi yêu mến chúng sanh mẹ và đặt căn bản trên điều đó chính là đức hạnh, chúng con xin được hộ trì của người để nhận đó làm cốt lõi tu tập pháp Du Già chuyển hóa tâm ta lấy người.
12) Please bless me venerable, compassionate Gurus so that all karmic debts, obstacles and sufferings of mother being. Ripen upon me now, without exception. And that I can give my happiness and virtue to other. And thereby invest all beings into the samsara. Anh There By invest all beings in bliss: Và hành trì như thế hỡi đấng Bổn Sư Từ Bi, chúng con xin được sự hộ trì của của người, để cho chúng con xin thay cho hết thảy chúng sanh mẹ, không trừ một ai, gánh trả cho họ tất cả nghiệp nợ, chướng ngại và khổ đau ngay tức khắc trên chúng con. Và như thế, đưa mọi chúng sanh vào cõi Hỷ Lạc (three times).
13) Please let me to tak miserable conditions as a path by seeing them as causes to exhaust my negative karma. Since the world and its being are full of the fruits of our evil: And unwished for suffering: Ngay cả khi cõi này cùng toàn thể chúng sanh chứ đầy quả của nghiệp nợ của họ, và làm cho đổ xuống trận mưa khổ đau bất ngờ. Chúng con xin được sự hộ trì của đức Bổn Sư để gánh nhận tất cả tình cảnh khổ đau đó như là con đường đạo. Và lấy đó làm nhân để trả hết quả của những nghiệp ác của chúng con đã gây ra.
14) Please bless me to transform whatever appearances may arise, good or bad into a path ever-enhancing the two bodhicittas. Through the practice of the five forces, quintessence of the entire Dharma and attune myself solely to bliss the mind: Tóm lại, bất kể những gì xãy ra bên ngoài, dù xấu hay tốt, chúng con xin được hộ trì bời bởi người để chuyển hóa những điều xãy ra thành con đường Tu Tập tăng trưởng hai bồ đề Tâm qua thực tập ngũ lực, tinh túy của toàn Phật Pháp. Và như vậy để an hòa chính chúng con với niềm hỷ lạc trong tâm.
15) Please bless me to adapt whatever befalls me to meditation by skilful means of the four applications; and render this perfect rebirth infinitely meaningful by putting into practice the advice and commitments of mind training: Bất kể chúng con gặp tình huống nào, chúng con cũng xin sự hộ trì của Đức Bổn Sư để có thể thích hợp với hoàn cảnh đó với công phu thiền định, qua phương tiện thiện xảo của bốn pháp hành trì. Chúng con xin cho cuộc sống tự do và nhiều triển vọng của đời này mang vô lượng ý nghĩa đạo nhờ những hành trì theo lời dạy và nguyện tu học sửa đổi tâm thức.
16) Please bless me to master bodhicitta through the superior intention to rescue all beings from the vast oceans of existence, based on love and compassion that comes from the visual technique of mounting, giving and taking on the breath: Để cứu vớt mọi chúng sanh khỏi bể lớn của luân hồi sanh tử, chúng con xin được hộ trì của Đức Bổn Sư để trở nên tinh thục Bồ Đề Tâm qua nguyện ước trong sạch vị tha, không ích kỷ, và nhờ lòng từ bi thương yêu, hòa chung với pháp môn quán biết, đưa lên, cho và nhận trong điều tức hơi thở.
17) Please bless me to eagerly endeavor to put into practice the Three Mahayana moral codes and restrain my mindstream with pure Bodhisattva vows, the single path journeyed by all Conquerors of the three times: Chúng con xin được hộ trì của Đức Bổn Sư để chúng con hăng hái cố gắng, tinh tấn tu tập hành trì ba giới luật Đại Thừa và kềm chế dòng tâm thức để hành xử trong những lời nguyện thanh tịnh của chư Bồ Tát, con đường duy nhất đã đi qua bởi chư Phật Thù Thắng trong ba đời.
18) Please bless me to complete the perfection of generosity through the guideline teaching for enhancing the mind that gives without attachment: Transforming my body, wealth and collection of virtue of the three times into objects desired by each sentient being: Chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để hoàn thành hạnh bố thí ba la mật. Nhờ người chỉ dạy cách tăng trưởng tâm bố thí mà không dính mắc, chính là chuyển hóa thân, tài vật và công đức của chúng con qua ba đời, thành những thức ao ước mong muốn bởi mỗi chúng sanh hữu tình.
19) Please bless me to complete the perfection of moral discipline, by working for the sake of sentient beings, enacting virtuous deeds and not transgressing . The bounds of the pratimoksha, bodhicitta and tantric vows, even at the cost of my life: Chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để hoàn thành hạnh trì giới ba la mật. Hành động lợi ích cho chúng sanh hữu tình, tạo công đức lành và không phạm ác giới cấm. Luôn giữ Bồ đề tâm và nghiêm trì các giới trong Mật tông dù phải hy sinh tính mạng.
20) Please bless me to complete the perfection of patience by not getting upset whenever any being of the three realms becomes angry at me, abuses, criticizes, threatens or even kills me. Instead may I help them in response to their harm: Cho dù nếu muôn vạn chúng sanh trong ba nẻo không trừ một ai, nổi sân hận lên, hạ nhục, chửi mắng, đe dọa và ngay cả giết hại chúng con, chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để hoàn thành hạnh nhẫn nhục ba la mật, không tuyệt vọng, mà lại làm lợi ích cho các chúng sinh đó để lấy ân cảm hóa oán thù.
21) Please bless me to complete the perfection of perseverence by striving with compassion for supreme enlightenment, not getting discouraged even if I must remain for an ocean of eons in the fiery hels of Avici for every sentient being: Cho dù chúng con phải trải qua vô lượng a tăng kỳ kiếp trong lò lửa của địa ngục Vô Gián vì lợi ích của một chúng sanh hữu tình, chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để hoàn thành hạnh tinh tấn ba la mật. Phấn đấu với lòng từ bi để đạt Giác Ngộ Tối Thượng và không bị nản lòng.
22) Please bless me to complete the perfection of concentration, abandoning the faults of dullness, agitation and distraction through single-pointed concentration on the nature of phenomena, which is their emptiness of true existence: Từ bỏ tâm giải đãi biếng tu, tâm nóng nảy dao động và vọng tưởng, chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để hoàn thành hạnh thiền định ba la mật. Nhờ định tâm quán chiếu trên thực tánh của vạn vật, thấy rõ mọi pháp đều không có tự tính, vô ngã.
23) Please bless me to complete the perfection of wisdom through the space-like yoga absorbed on ultimate truth, joined with suppleness and great bliss induced by the discriminating wisdom and analyzing suchness: Chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để hoàn thành hạnh trí huệ ba la mật. Nhờ thiền định Du Già Tánh Không, quán chiếu thực tánh rốt ráo, kết hợp với đại định và niềm đại hỷ lạc phát sinh, và nhờ Diệu Quán Sát Trí thành tựu phân biệt thực tại Như Như.
24) Please bless me to perfect samadhi on illusion by realizing how all inner and outer phenomena lack true existence, yet still appear like a mirage, a dream or the moon’s image on a still lake: Chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để hoàn thành thiền định quán huyễn hóa. Nhận chân mọi pháp bên ngoài đều không có tự ngã, mà vẫn hiển bày như ảo ảnh trong gương, như mộng ảo, như bóng trăng trên mặt hồ nước lặng.
25) Samsara and nirvana lack even an atom of true existence while cause and effect and dependent arising are unfailing, please bless me to realize the import of Nagarjuna’s thought that these two are complementary and not contradictory: Luân hồi và niết bàn cũng còn thiếu một nguyên tử của hiện hữu khi mà thuyết nhân quả và tương tức duyên khởi không bao giờ sai.
26) And then please bless me to cross the deep ocean of Tantra, through your kindness my navigator, Vajradhara, and hold dearer than life my vows and words of honor, which are the roots of powerful attainments: Chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để nhận thức rõ ràng ý nghĩa trong tư tưởng trung quán luận của Bồ Tát Long Thọ, đó là hai thuyết trên bổ sung, khế hợp nhau mà không hề đối chọi.
27) Please bless me to cleanses all stain of grasping at ordinary appearance. Through the first stage yoga of tranforming birth, death, and between: Và như thế chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để chúng con vượt qua được biển học phức tạp của Mật tông, và giúp chúng con biết trân quí trì giới, giữ lời danh dự hơn cả mạng sống của chúng con, đó là cội gốc của Giác Ngộ dũng mãnh.
28) Please bless me to cleanse all stains of grassing through the first stage yoga transforming birth, death and between, into the three kayas of a Buddha seeing whatever arises as the form of my yidam: Chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để rửa sạch mọi dấu vết phàm phu và chấp thủ. Nhờ hành trì pháp môn Du Già tầng lớp thứ nhất chuyển hóa sinh tử và trung ấm thành Tam Thân Phật để chuyển hóa bất cứ thân nào khởi lên thành thân Bồ Tát.
29) Please bless me to realize in this life the path uniting the clear light and illusory body, arising from placing your feet, my protector. In central channel at the very centre of my eight-patelled heart: Chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để hành trì ngay trong đời này con đường đạo Hợp Nhất Kết hợp Thanh Quang và Huyễn Thân khởi lên. Khi bàn chân người, hỡi đấng Hộ Pháp, đặt lên trên chính trung tâm của luân xa hoa sen kinh mạch trung ương, giữa hoa sen tám cánh ngay tại tim chúng con.
30) Please bless me to reach a pure land, should the points of the Path not be completed by either the forceful means of enlightenment, the Guru’s mind transference, or by the advice on applying the five forces: Nếu chúng con chưa đạt viên mãn trong kiếp này trước khi chết, chúng con xin được sự hộ trì của Đức Bổn Sư để được đưa về cõi Tịnh Độ, nương nhờ tu học áp dụng chuyên cần ngũ lực, hoặc là nhờ mãnh lực Giác Ngộ của pháp chuyển thức của Đức Bổn Sư.
31) In short, from birth unremittently throughout my lives until I become your chief disciple, holding every secret of your body, speech and mind. My protector, please grant that all be auspicious. To be among your first circle disciples whenever you manifest Buddhahood. So many temporal and ultimate wishes, without exception, become effortless and spontaneously fulfilled: Tóm lại, chúng con tìm đến sự hộ trì của Đức Bổn Sư, hỡi đấng Hộ Pháp, xin người che chở cho chúng con, từ vô lượng tái sanh, qua bao kiếp đời, và xin trở thành đại đệ tử của người, gìn giữ mọi mật pháp thân, khẩu, ý của người. Hỡi đấng Hộ Pháp, xin ban cho chúng con mọi phép lành để chúng con vào trong vòng đệ tử đầu tiên của người. Dù ở bất cứ nơi nào và trong hóa thân Phật tánh của người, và nhờ thế nên mọi nguyện hạnh thế tục và tối hậu rốt ráo của chúng con được thành tựu nhanh chóng tự nhiên, dễ dàng và không ngoại lệ.
32) Having thus entreated, supreme Guru, pray grant this request: happily alight on the crown of my head so hat you might bless me, and once again set your radiant feet firmly at the corolla of my lotus heart: Sau khi khẩn xin đấng Bổn Sư Tối Thượng như thế, xin người hộ trì ban cho chúng con thỉnh nguyện sau, “Để người ban phép lành rạng ngời an lạc trên đảnh đầu chúng con, và một lần nữa đặt hai bàn chân tỏa rạng vững chắc trên vòng luân xa hoa sen nơi tim chúng con.”
Revile and spit into someone’s face: Thóa mạ ai.
Revitalize (v): Tiếp sức (làm sung mãn) cho ai.
Revive (v): See Hoàn Sinh.
Revived (a): Tỉnh lại.
Revivalism (n): Chủ nghĩa phục hưng—Phong trào chấn hưng tôn giáo.
Revolution (n): Cuộc cách mạng.
Revolve (v): Luân hồi—To go aroundthe wheel of life.
Revolving scriptures: See Luân Tạng.
Reward (n): Sự báo đáp—Tưởng thưởng.
Rewards and punishments: Thưởng phạt.
Reward body: See Báo Thân and Chân Phật in Vietnamese-English Section.
Rich (a): Giàu sang—Wealth.
Riches of the law: See Pháp Tài.
Rich or poor: Giàu sang hay nghèo khổ.
Ridicule and slander the Triple Jewel: Khinh chê ngôi Tam Bảo.
Ridiculed: Bị chế nhạo.
Right (n): Quyền.
Right (a): Đúng—Correct.
Right action: See Chánh Nghiệp.
Right aspiration: Nguyện vọng chánh đáng.
Right belief: See Chánh Tín.
Right concentration: See Chánh Định.
Right conduct: See Chánh Hạnh.
Right dharma: See Chánh Pháp.
Right Dharma-Eye Treasury: Chánh Pháp Nhãn Tạng.
Right discernment: Phân biệt đúng.
Right discourse: Chân ngôn.
Right doctrine: Saddhamma (p)—Saddharma (skt)—See Chánh Pháp.
Right effort: See Chánh Tinh Tấn.
Right effort to prevent the arising of evil, to develop unarisen good, to maintain the good which has arisen: Chánh tinh tấn ngăn chận điều bất thiện đang sanh, phát triển điều thiện chưa sanh, duy trì điều thiện đã sanh.
Right ideas: Suy tư chánh đáng.
Right knowledge: See Chánh Trí.
Right in this life: Nhãn tiền—Before the eye.
Right livelihood: See Chánh Mạng.
Right living: Lối sống chân chính.
Right man in the right place: Đúng người đúng chỗ.
Right Method: Naya (p)—Phương pháp đúng—See Chánh Pháp.
Right Mindfulness: See Chánh Niệm.
Right path: Chánh đạo—Right way.
Right resolution: Giải pháp chánh đáng.
Right speech: See Chánh Ngữ.
Right thought: Chánh Tư Duy.
Right understanding: See Chánh Kiến—Through Right understanding and right thought we eliminate greed, anger and ignorance: Qua chánh kiến và chánh tư duy chúng ta đoạn trừ tham, sân, si—The mind supported by wisdom will bring forth the Right Understanding which help us wholly and entirely free from the intoxication of sense desire (kama), from becoming (bhava), wrong views (ditthi) and ignorance (avijja).
Right views: Chánh kiến.
Right way: Chánh đạo—Right path.
Righteously (adv): Một cách chân chánh.
Righteousness (n): Công chính—Chính trực—Chính đáng.
Rigid (a): Cứng nhắc.
Rigorism (n): Chủ nghĩa nghiêm khắc—Khắt khe.
Rigorist (n): Người theo chủ nghĩa nghiêm khắt.
Ring (v) in our ears: Văng vẳng bên tai
Rinpoche (Tib): Vajrayana Master—Pháp sư Kim Cang Thừa.
Rise (v) from: Đứng dậy từ.
Rise and fall: Ups and downs—Thăng trầm.
Rise and fall of life: The ups and downs of life—Sự thăng trầm của đời sống.
Rise up (v): Samutthahati (p)—Khởi lên.
Rising: Samutthanam (p)—Sự khởi lên.
Rites (n): Nghi thức—Nghi lễ.
Rites of initiation: Nghi thức nhập đạo.
Rites to observe: Nghi lễ phải tuân theo
Ritual (a): Thuộc về nghi thức.
Ritualism (n): Chủ nghĩa nghi thức.
Rituals: Nghi lễ—Ceremonies.
Rival: Competitor—Opponent—Địch thủ—Đối thủ.
Rivals of equal skill: Kỳ phùng địch thủ.
River of desire in which men are drowned: Ái hà—Dòng sông sanh tử, nơi con người bị nhận chìm và chết đuối.
River spirit: Thần Sông.
Roam about: Ranger—Wander about—Lang thang đây đó.
Rob (v): Ăn cướp—To loot.
Robbed: Bị cướp bóc.
Robber-karma: See Nghiệp Tặc.
Robe of five patches: See Tiểu Ngũ Điều.
Robe of rags: See Phấn Tảo Y.
Robe without form: See Vô Tướng Y.
Rock: See Thạch.
Rock kalpa: See Bàn Thạch Kiếp.
Roll (v) rice into a ball in eating: See Suyển Thực.
Root (n): Căn rễ.
Root of action: Bổn hành.
Root of desire: See Ái Căn.
Root of goodness: Thiện căn.
Root of happiness: Gốc rễ của hạnh phúc—The root of our happiness is our own mind, not the external phenomena.
Root for life: See Mệnh Căn.
Root of Merit and virtue: Good roots—Thiện căn.
Root of all phenomena is mind: See Duyên Khởi Chư Pháp, Căn Bản Vi Tâm Pháp.
Root of sin: See Tội Căn.
Root of wisdom: See Tuệ Căn.
Rosary (n): Chuỗi tràng hạt.
Rose-apple tree: Cây hồng táo.
Roshi (Jap): Master—Thầy—The title of a Zen Master. When a disciple or pupil, whether monk or lay student, has completed his studies, and his master has been satisfied that the pupil’s understanding is equal to his own, and that the student has experienced genuine satori, he may bestow the title of Roshi upon him. This entitles him to teach Zen. In the Lin-Chi schools, a course in the study of koans is given, and only those who have been through this are entitled to offer instruction in koans—Danh hiệu của một Thiền Sư. Khi một đệ tử, xuất gia hay tại gia, đã hoàn tất học trình và vị Thầy cũng đã thỏa mãn với sự hiểu biết của đệ tử và công nhận rằng đệ tử đã ngang hàng với mình thì vị Thầy này ban cho đệ tử danh hiệu Roshi (Zen Master). Với danh hiệu này, vị đệ tử được phép dạy Thiền. Trong phái Lâm Tế, đệ tử được Thầy dạy cho cách “tham” một số công án, và chỉ có những ai đã thông suốt mới được danh vị dạy Thiền công án.
Round doctrine: Perfect teaching—Đốn gíao.
Royal (a): Thuộc về hoàng tộc.
Royal charter board: Biển sắc tứ.
Royal chartered pagoda: Chùa được sắc tứ (ân vua ban).
Royal family: Hoàng tộc—Imperial family.
Royal feast: See Vương Thiện.
Royal law: See Vương Pháp.
Royal palace: Citadel—Thành nội.
Royal-recognized monk: See Tăng Cang.
Royal tombs: Lăng vua.
Rub the crown: Predict Buddhahood—Thọ ký.
Rub one’s eyes: Chà xát và đôi mắt.
Ruffle someone: Agitate someone—Làm ai dao động.
Ruin something: Decay or rack. something—Hủy hoại điều gì.
Rules: Giới luật—Precepts—Commandments—See Giới Luật, Luật and Pháp Độ.
Rules in Buddhism: See Giới.
Rules of ceremonies: See Luật Nghi.
Rules for confession: See Sám Nghi.
Rule of law: Giới luật—Rules—Precepts.
Rule of prayer: Qui tắc cầu nguyện.
Rules for repentance and confession: See Hối Sám Pháp.
Ruler over the five stars: See Hỏa Đức Tinh Quân.
Ruler of the wheels: See Luân Vương.
Ruler of the world: Cakravarti-raja (skt)—Vương vị.
Rules for nuns: Ni giới.
Run after: Theo đuổi—Everyone, from the smallest insect to the greatest king, ran after pleasures—Mọi loài, từ con côn trùng nhỏ nhất đến ông vua vĩ đại, đều chạy theo các thú vui dục lạc.
Run away: Flee—Trốn chạy.
Run into conflicts: Đi đến xung đột hay mâu thuẫn.
Rupa (skt): Vật chất—Material